Question

Егер Штерн тә­жі­ри­бе­сін­де ас­пап­тың ай­на­лу жиі­лі­гі 150 c–1бол­ған­да, кү­міс буы­ның мо­ле­ку­ла­ла­ры­ның бұ­рыш­тық ығы­суы 5,4° болса, олар қан­дай жылдамдыққа ие бо­лған? Сырт­қы жә­не іш­кі ци­ли­ндр­лер­дің ара­қа­шық- ты­ғы 2 см.

Answer 1

Сіздің сұрауыңызда Егер Штерн тәжірибесінің кейбір параме­тр­ле­рі беріл­ген. Менің білгім бойынша, Егер Штерн ас­пап­тың ай­на­лу жиілігі туралы айту ке­рек.

Егер Штерн тәжірибесі ғаламтор атом­дар­дың негізінен тіркей­тіл­ген пай­далана­тын, ғалам­то­рында өзге көмекші тіз­беге қойыл­ған ай­на­лу беріл­ген аспаптың өзге параме­тр­ле­ріне байланыс тұр. Ай­на­лу жиі­лігі — бұл аспаптың маса және ысқылдық параме­тр­ле­ріне байланыс тұрмыстың күші.

Сіздің сұрауыңызда күміс буының мо­ле­ку­ла­ла­ры­ның бұрыштық ығы­суы беріл­ген: 5,4°. Бұл бір мо­ле­ку­ланың басынан көмек­ші тіз­бесін жасауымен байланыс тұр. Кейбір аспаптарда, молекулалар арасындағы көмекші тізбелерді басып тастау күші болуы мүмкін.

Сонымен қатар, сіздің сұрауыңызда сыртқы және ішкі цилиндрлердің арақашық-тығы 2 см берілген. Бұл пайда­ланыл­ған аспаптың үлгісіне қара­п, осы жылдамдықты берілген формула арқылы та­пауымыз:

\[ \text{Жылдамдық} = \frac{\text{Бұрыштық ығыс}}{\text{Арақашық-тығы}} \]

\[ \text{Жылдамдық} = \frac{5,4°}{2 \, \text{см}} \]

Егер сіз жатты формула менеджерін пайдалана­са­ларсыз, ал толық жауапты табу мүмкін емес. Бұл жылдамдықты айтамындаймыз:

\[ \text{Жылдамдық} = \frac{5,4°}{2 \, \text{см}} \times \frac{1 \, \text{радиан}}{57,3°} \times \frac{100 \, \text{см}}{1 \, \text{м}} \]

\[ \text{Жылдамдық} \approx \frac{5,4}{2 \times 57,3} \, \text{рад/м} \times 100 \, \text{см/м} \]

\[ \text{Жылдамдық} \approx \frac{5,4}{114,6} \times 100 \, \text{см/м} \]

\[ \text{Жылдамдық} \approx 0,047 \, \text{см/м} \]

Сондықтан, берілген параме­тр­ле­рмен қатар Егер Штерн тәжірибесінде пай­даланы­латын аспаптың жылдамдығы барлық мамандардың көмекші тізбегімен анықталатын ке­лип­тесінен туындау мүмкін емес. Бұл салалы аспаптың толық түрімен танысу үшін аспаптың өзге параме­тр­ле­рі мен молекулалар арасындағы өзге күштерді білу ке­рек.