Question

Monosaxaridlar strukturasiga asoslanib glukoza bilan fruktozani qanday reaktivlar bilan farqlash mumkinligini tegishli reaksiyalar bilan izohlang.guruhlarning mavjudligini​

Answer 1

Glyukoza molekulasi, fruktoza molekulasidan farqli o'laroq, aldegid guruhini o'z ichiga oladi, shuning uchun glyukoza eritmasini kumush oksidning ammiak eritmasi yordamida aniqlash mumkin; ozgina qizdirilganda glyukoza aldegidlarga xos bo'lgan kumush ko'zgu reaktsiyasini beradi:

Answer 2

Monosakkaridlar strukturasiga asoslanib, glukoza va fruktozani farqlash uchun kimyoviy reaksiyalarni ko'rsatish uchun quyidagi izohlarni ko'rsatish mumkin:

1. Osmon reaksiyasi (Osmone reaction): Bu reaksiyada, glukoza va fruktoza ozgina reagent osmon-ola (HgSO4 + H2SO4) bilan ishlab chiqarilgan oksimeri, ozmotik qonunlarni o'rganish uchun ishlatish mumkin. Glukoz va fruktozning osmon reaksiyasi bilan oksimerlar chiqadi, va ularning chiqqan oksimerlari o'xshash bo'lmaydi. Agar bir monosakkarid ozmon reaksiyasida oksimer chiqarmasa, bu monosakkarid ozot reaksiyasi (Ozazone reaction) va reductorligi (qisqartirilgan şakl)ni o'rganish uchun foydalaniladi. Fruktoz ozmon reaksiyasida oksimer chiqaradi, lekin glukoza o'xshash bo'lishi mumkin emas.

2. Benedict reaksiyasi (Benedict's test): Bu reaksiya gluconoheptozon va ketohexozonlarga (masalan, glukoz va fruktoza) ko'rsatiladi. Glukoz reduktorliga ega bo'lib, u bu reaksiyada qizilgina o'q, to'qqa aylanadigan bir nechta to'qqa aylanadigan oksimerlar chiqaradi. Fruktoz esa to'qqa aylanadigan oksimerlar chiqarmaydi.

3. Seliq reaksiyasi (Selivanoff's test): Bu reaksiya ketoz va aldoketoz monosakkaridlarni ajratish uchun foydalaniladi. Glukoz bu reaksiyada ketoxeksoz oksimerini chiqaradi, lekin fruktozda ketoxeksoz qismi yo'q, shuning uchun bunda reaksiya bermaydi.

4. Tollens reaksiyasi (Silver Mirror Test): Bu reaksiya aldoketoz monosakkaridlarning mavjudligini aniqlashda foydalaniladi. Glukoz Tollens reaksiyasiga qatnashsa, oyna timsoli srebrosi qizilgina aylanadi. Fruktoz esa bu reaksiyada oyna timsoli srebrosi aylanmaydi.

Bu reaksiyalar monosakkaridlar strukturasini aniqlash uchun kimyoviy usullardir. Glukoz aldoketoz tipdagi monosakkarid bo'lib, reduktor xossaligiga ega bo'lib, ko'plab reduktor reaksiyalarni ko'rsatadi. Fruktoz esa ketoz tipdagi monosakkarid bo'lib, o'xshash reduktor xossalikka ega emas, shuning uchun reduktor reaksiyalarda ishtirok etmaydi.