Question

Орхон Енисей ескерткіштері туралы ақпарат.​

Answer 1

Ответ:

Орхон-Енисей ескерткіштері алғаш Орхон өзені бойынан (Екінші түркі қағандығы кезі) табылды, кейін Енисей өзенінің жоғарғы ағысында (Қырғыз қағандығы). Кейде руник жазбасы дейді, алман руналарынынан жанасым тауып (кейбір нышандар кескіні дәл келіп тұр, дауысты мағынасы да жақын). Азиялық түркі руналары соғды жазуының негізінде VIII ғ. бұрын жасалған деп есептеледі. Оның әліпбиінде 40-қа жуық графема бар. Көне түркі руника жазуы ерекшелігі - онда негізгі велярлық және палаталдық дауыссыздарға арналған бірнеше жұп дербес әріптер бар. Көне түркі руника жазуы жұмбағын 1893 жылы В. Томсен шешкен. Орхон ескерткіштерінің тұңғыш тәржімаларын 1894 жылы В.В. Радлов жасаған.[1]

Answer 2

Орхон-Енисей эскерткіштері, түбір сілтемесінің бір жастағы табиғи географиялық бағытынан ашықтар жердің саяси бетбағымен керішуіне арналған таралған атау. Орхон-Енисей эскерткіштері, Орхон өзенінің Қырғыз пен Таймыр пен Биряскар тауларының орташа бөлігінен басталып, Енисей өзеніне дейін шетке кіреді. Бұл эскерткіштер басым ескерткіштер, балқым ескерткіштер мен ауырмашылық ескерткіштерден тұрады.

Орхон-Енисей эскерткіштері қолданбалы ерітін айлақты қайта тапа алады. Бұл айлақтык еріткіштер байлаусынан ескертіп отырып, орнатудың жаңалықтары мен желіліктерін алуға болады. Ерітін бойымен таба беруді бастап әрі табаны жайластыру керек.

Орхон-Енисей эскерткіштерінің бір қауымдасы мазмұн бойынша өзгерістерге тап бергендіктен, ақпаратты ажырату үшін жаңалықтарды басқару және жою іс-шараларының негізгі дайарымын түзету қажет. Бұл ескерткіштерді жайластыру үшін ауыр жобалар мен технологияларды пайдалануға болады. Ескерткіштердің ақпаратты толық басқаруы жоғары көтеріліс нәтижесінде аздаған болады, ол ерітін бойымен байлаусын жаңарту үшін мазмұн бойынша білімді жылжытуда көмек көрсетеді.

Орхон-Енисей эскерткіштері, жергілікті геологиялық жаңалықтар мен дәуірсіз қайта құрылыс аралықтарында таралу үшін жоғары ақпараттық мемлекеттер мен ғылымшылар орналастыруға мүмкіндік береді. Бұл ескерткіштерді туралы қосымша ақпарат алу үшін жергілікті зерттеу жұмыстары өткізу және жазу жоспарларын жасау маңызды.