Question

СРОЧНО 50 баллов Тірек сөздер мен жаңа сөздерді , өздік етісті қолданып, ғаламдық мәселелермен байланыстыра отырып, латын графикасына көшу жайында өз бағаңды беріңдер. Тірек сөздер: әлемнің 70 % латын жазуы, латын әліпбиі, Түркия, Әзірбайжан, Түркменстан, Өзбекстан, Басқа елде тұратын қазақтар, білім,саясат, ғылым, техника, рухани жаңғыру Менің ойымша,-------------------------------------------------------------------------- Себебі:---------------------------------------------------------------------------- Осыған байланысты, -------------------------------------------------------------------------------------------- баға берер едім

Answer 1

Еліміз бен халқымыз үшін 2017 жылдың 26 қазаны айтулы күн болып, есте қалды. Бұл күні Елбасымыз Н.Ә. Назарбаев «Қазақ тілі әліпбиін кириллицадан латын графикасына көшіру туралы» Жарлыққа қол қойған болатын.

Бүгінгі жаһандану дәуірінде қазақ тілінің латын әліпбиіне көшуі қазақ тілінің халықаралық дәрежеге шығуына жол ашатыны анық.

Елбасымыз кезекті жолдауларының бірінде "Біз 2025 жылдан бастап әліпбиімізді латын қарпіне, латын әліпбиіне көшіруге кірісуіміз керек" деген болатын. Латын әліпбиіне көшу тіл тазалығын қалыптастырады.

Латын әліпбиінің қажеттілігіне біздің көзіміз айқын жетіп отыр.

Бұған көршілес елдердің әліпбиі мысал бола алады: Түркия латын әліпбиіне 1928 жылы көшсе, Өзбекстан, Әзірбайжан КСРО ыдырағаннан кейін ауысты.

Дегенмен, бұл мәселеде асығыстық танытпай, қоғаммен де талқылап, әліпбиді құрастыруда үлкен сауаттылық таныту қажет. Себебі ғылым мен техниканың талап етуі арасында тілімізге нұқсан келмеуі керек.

Қазақ жазуының тарихына тоқталар болсақ, 900 жыл бойы қазақ жерінде араб әліпбиі қолданылып келді. Латын әліпбиінің негізінде жасалған жазу үлгісі 1929 жылдан 1940 жылға дейін қолданылып, ол кейін кириллицаға ауыстырылды. 1940 жылғы 13 қарашада «Қазақ жазуын латындандырылған әліпбиден орыс графикасы негізіндегі жаңа әліпбиге көшіру туралы» заң қабылданды.

Қорыта айтқанда, латын әліпбиіне көшу әлемдік ғылыми, тілдік кеңістікке кіру үшін қажет, сонымен қатар бұл серпіліс ұлтымыздың санасын бұғаудан босатады, қазақ халқы ертеден қолданған әліпбиімізге қайта оралып, ұлттық санамыздың қайта жаңғыруына жол ашатыны анық.

Answer 2

Кешіріңіз, сіздің сұрағыңызды анықтай алмаймын. Сізге көмек көрсету үшін сұрау қысқаша етістіктер мен жаңа сөздерді алдын ала отырмын.

Егер сізге жаңа сөздер таңдап беру керек болса, оларды алдын ала берейін:

1. Технологиялық: квантум компьютер, биотехнология, искусственный интеллект.
2. Кітаптар: фантастика, биография, психология.
3. Музыка: электронды, джаз, поп.
4. Спорт: есекке тарту, пауэрлифтинг, гребля.
5. Қоғам: активизм, өкілеттік және кәсіпкерлік, қоғамдық қатынастар.
6. Қоғамдық-әлеуметтік: дыбыс, көптеген тілдерді білу, мултимедиа құралдары.
7. Табиғат: ауылдың қоршасы, табиғи сақтау, ауыл шаруашылығы.

Сондықтан, сізге бір баға беру үшін көп жаңа сөздер бере алмаймын. Алайда, сізге көмек көрсету үшін ағылшынша "grade" деген сөзді қолдана аласым. Болашақта тапсырыс бергеніңіз үшін рахмет!