Question

? Ойлануға берілген сұрақтар 1. Алфавит» дегеніміз не? 2. Алфавиттің қуаттылығы нені өлшейді? 4. 3. «Алфавиттегі символдың ақпараттық салмағы» дегеніміз не? Мәтіннің ақпараттық көлемін алфавиттік тұрғыдан қалай өлшеуге болады? 5. Ақпаратты алфавиттік әдіспен өлшеуде қандай формулалар мен шамалар қолданылады? 6. «Байт», «килобайт», «мегабайт», «гигабайт» дегеніміз не?

Answer 1

Ответ:

1. Алфавит-тілді немесе басқа символдық деректерді жазу үшін қолданылатын таңбалардың реттелген жиынтығы. Мысалы, орыс алфавиті А-дан Я-ға дейінгі әріптерден тұрады.

2. Алфавиттің қуаты алфавиттегі таңбалар санын өлшейді. Мысалы, орыс алфавитінің қуаты 33 (33 әріп).

3. Алфавиттегі таңбаның ақпараттық салмағы әр таңба көтеретін ақпарат мөлшерін көрсетеді. Сирек кездесетін таңбалардың ақпараттық салмағы көп, өйткені олар ақпараттырақ.

4. Алфавиттік тәртіпті қолдана отырып, мәтіннің ақпараттық көлемін өлшеуге болады. Алфавиттік тәртіп-бұл алфавиттегі позициясына сәйкес таңбаларды ретке келтіру. Мәтіннің ақпараттық көлемін алфавиттік ретпен өлшеу қай таңбалардың жиі кездесетінін және қайсысының сирек кездесетінін анықтауға мүмкіндік береді.

5. Ақпаратты алфавиттік әдіспен өлшеу үшін әртүрлі формулалар мен әдістер қолданылады. Олардың кейбіреулері:

- Шеннон энтропиясы: h = - Σ(p(i) * log2(p(i) ) ), мұндағы p (i) - I таңбасының пайда болу ықтималдығы.

- Ақпарат Саны: I = log2 (N), мұндағы N - алфавиттегі таңбалар саны.

- Бір таңбаға орташа ақпарат: I_avg = (1 / N) * Σ ( p(i) * I(i)), мұндағы p(i) - I таңбасының пайда болу ықтималдығы, I(i) - I таңбасының ақпараттық салмағы.

6. Байт, килобайт, мегабайт, гигабайт - бұл компьютерлік жүйелердегі ақпарат пен жадтың өлшем бірлігі.

- Байт (B) - 8 битті сақтай алатын ақпараттың ең кіші бірлігі.

- Килобайт (KB) - 1024 байт.

- Мегабайт (MB) - 1024 килобайт.

- Гигабайт (GB) - 1024 мегабайт.

Бұл бірліктер компьютерлердегі ақпарат немесе жад көлемін өлшеу үшін қолданылады.

Answer 2

1. «Алфавит» дегеніміз, жазбаларды құрау үшін пайдаланылатын таңбалар жиынтығының (графемалар) бір жинағын ұсынатын жазу әрекетінің жиынтығының аты.
2. Алфавиттің қуаттылығын бір алфавиттік әдістің максималды мәнінен бастап, жасаушының қолдану жетісуін, мәтінді түрлендіру және өзгертуге болатын жеткізу күші мен қапшықтары бойынша өлшеу мүмкін.
3. "Алфавиттегі символдың ақпараттық салмағы" дегеніміз, символдардың көптігінен пайдаланылу жататын құрамын басқару бойынша жасалған күрделі жиындамдықты атып қойылады.
4. Мәтінні алфавиттік тұрғыдан өлшеу үшін алфавиттік символдардың санын санайды, оның артында біріккен символдардың мемлекеттік түрлендірілуі жататын санын қосу мүмкін. Оларды біріккен бөлу үшін белгісіз символарды, диакритикалық белгілерді, әрі мемлекеттік түрлендірілген символарды біріккен қосу үшін мәтінді алфавиттік әдістің мұндай параметрлерімен бөлуді міндетті түрде анықтайтын функцияны қолдануға болады.
5. Ақпаратты алфавиттік әдіспен өлшеу үшін, бірінші басқарма бойынша барлық белгілерді алфавиттік тұрғыда болдырмау керек. Бұл керек болдырманы алфавиттік белгілердің жағынан белгілейді. Онда алфавиттік әдістің параметрлері мен формулалары пайдаланылады.
6. "Байт", "килобайт", "мегабайт" және "гигабайт" дегеніміз, ақпараттық жадта қажетті басқарма үшін ақпараттық қолданылушылар мен компьютерлер арасында деректердің өлшеміні алу үшін пайдаланылатын единицаларды анықтайды. Бұл единицалардың мәндері салыстырумен айырмашылықты алуға көмектеседі:
   • Байт (Byte): 8 биттің жиынтығы.
   • Килобайт (KB): 1 килобайт = 1024 байт.
   • Мегабайт (MB): 1 мегабайт = 1024 килобайт.
   • Гигабайт (GB): 1 гигабайт = 1024 мегабайт.