Question

Туркология ғылымы туралы не білеміз? • Турколог ғалымдардан кімдерді танимыз? . Көне түркі жазуы туралы не білеміз? Талас жазулары туралы не білеміз? • Орхон-Енисей жазуымен жазылған жәдігерлер туралы не білеміз?​

Answer 1

Ответ:

Туркология гуманитарлық ғылым, Тюрк дүние және оның тарихы мен мәдениетінен зерттеумен айналып отырады. Турколог ғалымдар, тарих, тіл, мәдениет, археология және саяси ғылымдардың кезектес ғылымы. Мысалы, түрклердің тарихын зерттеуі, түрік тілінің морфологиялық және синтаксис-тілдер тарихын зерттеуі, түрік мәдениеті, шетелдік саясат кезіндегі түрік халықтарын зерттеуі ғана кейінгі мүмкіндіктер.

Турколог ғалымдарынан мисал ашып отыруды деп, Махмут Кожагелди, Жандарбек Малиев, Зейнегүль Бабашева, Адилгерей Шарипов, Эмина Кадырова, Ахмет Ясар Гёнюлю, Таир Короглу, Алтынбек Конушбаев, Күнбаяр Есенжанұлы т.б. ұсынылуы мүмкін.

Көне түркі жазуы үш бөлігі туралы білуге мүмкін:

1. Түрік Алфавиттері (Orhun, Yenisey, Talas).

2. Түрік жазулары (Көк-Түрк, Уйғур, Карлук, Барабанғы, Хотан-Сучу, Шечзен-хото, Байн-Цагар).

3. Түрік Жазуларының Тілдері (Көк-Түрк тілі, Түрік тілі, Уйғур тілі, Карлук тілі, Чигиль тілі және т.б.)

Орхон-Енисей жазуымен жазылған жәдігерлер туралы білуге мүмкін:

1. Билге каган табутасы,

2. Ынтымак каган табутасы,

3. Түран каган табутасы,

4. Хобдон-нын Жазууы,

5. Баян дамында жазылғалар т.б.

Answer 2

Туркология - бұл түрік қазақ рухымен, оның сағаттық, тарихи, әдеби жəне әлеуеттілік теріcіліктерімен зерделенген білім жəне зерттеу ғылымы. Туркология ғылыми ауыздарының, мекен-жайларының, жанрынағы дамуының, тұрғылықтарының, қазіргі дəүлəтінің жəне мемлекеттік инсандарының дəрежелері мен тұрмысының талдау ғылымдарында әлемге танытады.

Турколог ғалымдары – бұл туралы анықтамалы білім, өтінімдері, өзара әрекеттестері, алдағы ғалымдармен хабарласу, туралы мəліметтерді пайдалану, туралы әмалы жүргізу мүмкіндігі бар өмір сəтірі. Бұлдың ішінде түрк қазақ тілдері, мемлекет тəрбие жəне босату органдары, ағылшын тили, тəрбие жəне қолымдау органдар, жəне т.б. болып табылады.

Көне түркі жазуы - бұл түрік қатарындағы мемлекеттердің тарихы, саябақтық дəлелдер мен мемлекеттік нормалары туралы ақпараттық тексеріс, түрікмен жазылған жазба, тарихи жəне саябақтық кезеңдердің зерттеулері сияқты аспастар болып табылады.

Талас жазулары - бұл түрк елдерінің эрте тарихының жазулары. Бұлдар Талас жыры, құсбелгі, ыушыл мүшелер мен т.б. болып табылады.

Орхон-Енисей жазуы - бұл 8-10 ғасырларда түрік тілінде жазылған жазбалар мен арастамалар. Орхон-Енисей жазуының негізгі мазмұны Көк Тонжеу сумен жатып, Turan металдарына түркмен жазылған мінарлар, "Билек жер" атаулы табиғат қоршаған жерлер, өлшенген жазулар, құрылған табылмас басты болып табылады.

Эндик жағдайларға жауапты беру үшін жазу технологиясы, зерттеу жəне тор ғылыми бейнем болуы керек.