Question

1-тапсырма. Мәтінді мұқият оқып, мазмұнын өз сөзіңізбен жазыңыз, ондағы тірек сөздерді, негізгі және қосымша ақпараттар мен көзқарастарды табыңыз. Екі дос Ертеде, ел арасында жаугершілік жиі болған кезде қазақтың екі жауынгері төс қағысып, дос болады. Бірде әскерлер бір өзеннің бойына шатыр тігіп дамылдайды. Сонда тұтқиылдан жаудың қаптаған қалың тобы шабуыл жасайды. Тонаған мал-мүліктерін тиеп кетеді. Қолға түскен қазақ жасағын айдап әкетеді. Әлгі екі достың біреуі жау қолына түседі. Досының қолға түскенін естіген екінші батыр күздің қара суығын елеместен өзенді малтып өтіп, жау жатқан жағаға келеді. Анталаған жау әскерлері оны тарпа бас салады. Жауынгер өзін қолбасыларына алып баруын өтінеді. Алып барған соң, ол жаудың қолбасына: - Мен қолдарыңа түскен бір жауынгерге құн төлеп, сатып алуға келдім. Менің оған айырбасқа берер мал-мүлкім жоқ. Бір-ақ нәрсе беремін. Ол - өзімнің өмірім. Досымды босатсаңдар, ол үшін өзімнің өмірімді қияр едім, - дейді. Қолбасы ойланып отырып, оны сынамақ болады да: - Жарайды, мен сені қыршыныңнан қимай-ақ қояйын. Маған сол өміріңнің бір бөлшегін ғана берсең болды, - дейді. - Ол не? - деп сұрайды досын құтқаруға келген жігіт. - Маған сенің көздерің керек, - дейді қолбасы. - Ол да болсын, көзімді ал да, досымды босат, - дейді жігіт. Ол бұл сыннан сүрінбей өтеді. Әлгі жауынгер тұтқыннан босанған досының иығына қолын артып, зағип күйі қуана күлімдеп келе жатады. Мұны көрген жаудың қолбасшысы: «Мұндай ерлері бар халықты тұтқиылдан келіп, қапыда бас салған жағдайда болмаса, бетпе-бет ұрыста жеңу өте қиынға соғар»,- деп түйеді. Сөйтіп өзінің әскерлеріне шегінуге бұйрық берген екен. 1) Тірек сөздер 2) Негізгі ақпарат 3) Қосымша ақпарат 4) Көзқарас 5) Мазмұны

Answer 1

Ответ:жазуыма мән бермеңдер.асығып жаза салдым

Объяснение:

Answer 2

1) Тірек сөздер: Мұқият, оқу, мазмұн, сөз, жазу, екі дос, Ертеде, жаугершілік, жауынгер, төс, қазақ, өзен, қалың, тобы, мал-мүлік, қол, түсу, жасағын, айдау, әскер, өзенді малтып, қолбас, шабу, келесі, алу, қолдар, құн, босату, қимай, қояу, өмір, қияру, жігіт, көз, керек, зағип, күйу, күлім, жігіт, ерлер, халық, тұтқиыл, келу, қап, бас салу, жеңу, сөгу.

2) Негізгі ақпарат: Мазмұнда, мұқият оқып, екі дос Ертеде арасында жаугершілік жиі болған кезде қазақтың екі жауынгері төс қағысып, дос болады. Бірде аскерлер бір өзеннің бойына шатыр тігіп дамылдайды. Сонда тұтқиылдан жаудың қаптаған қалың тобы шабуыл жасайды. Тонаған мал-мүліктерін тіеп кетеді. Қолға түскен қазақ жасағын айдап әкетеді.

3) Қосымша ақпарат: Екі достың біреуі жау қолына түседі. Досының қолға түскенін естіген екінші батыр күздің қара суығын елеместен өзенді малтып өтіп, жау жатқан жағаға келеді. Анталаған жау әскерлері оны тарпа бас салады. Жауынгер өзін қолбасыларына алып баруын өтінеді.

4) Көзқарас: Қазақтың қолбасшысы жауынгердің досын жою үшін жігітті сатуға қоныс жасапты. Досы жігітке өз өмірін қорытын айтуымен, мал-мүлкімді қиярып, аулағандарын жоюға талап етеді. Жігіт оны сатты жатқан досына жауынгерлікке орай қолын артып, зорлау үшін емес деп айтуымен, оны сатуға жатканды қанша қыршыныңан кімедігін айтып береді.

5) Мазмұн: Мазмұнда Ертеде арасында жаугершілік жиі болған кезде қазақтың екі жауынгері төс қағысып, дос болады. Сонда аскерлер бір өзеннің бойына шатыр тігіп дамылдайды. Тонаған мал-мүліктерін тіеп кетеді. Қолға түскен қазақ жасағын айдап әкетеді. Жауынгердің досы жоюына талап еткен қолбасшысы оны сатты жатқан жауынгерге жауап берер. Қолбасшы жиғітке оны сатуға қоныс жасайды, ал жиғіт қолбасшының талаптарын қабылдауда жетілсін деп талап етеді. Қолбасшы жиғітке толықтыру жолын көрсетерек, оны сататын қолмас деп айтып береді. Осылайша, жиғіт жауынгерді қорқытпай жануарларды сатып алуға байланысады.