Question

ДАЮ 60 БАЛЛОВВВВ ППППППППЖ 1. Мәтін үзіндісін мұқият тыңдап, сұрақтарға дәлелді жауап беріңіз.Cұрақтар:1) Мәтінде айтылған нағыз достықтың үлгісін қалай бағалайсыз?2) Шынайы достық өзіңді құрбан етумен ғана өлшене ме?3) Дәл осы жағдаятта досты құтқарудың басқа да амалдары бар ма?4) «Адамды досына қарап таны» дегенді қалай түсінесіз?Екі досЕртеде, ел арасында жаугершілік жиі болған кезде қазақтың екі жауынгері төсқағысып, дос болады.Бірде әскерлер бір өзеннің бойына шатыр тігіп дамылдайды. Сонда тұтқиылданжаудың қаптаған қалың тобы шабуыл жасайды. Тонаған мал-мүліктерін тиеп кетеді. Қолғатүскен қазақ жасағын айдап әкетеді.Әлгі екі достың біреуі жау қолына түседі. Досының қолға түскенін естіген екіншібатыр күздің қара суығын елеместен өзенді малтып өтіп, жау жатқан жағаға келеді.Анталаған жау әскерлері оны тарпа бас салады. Жауынгер өзін қолбасыларына алып баруынөтінеді. Алып барған соң, ол жаудың қолбасына:- Мен қолдарыңа түскен бір жауынгерге құн төлеп, сатып алуға келдім. Менің оғанайырбасқа берер мал-мүлкім жоқ. Бір-ақ нәрсе беремін. Ол - өзімнің өмірім. Досымдыбосатсаңдар, ол үшін өзімнің өмірімді қияр едім, - дейді.Қолбасы ойланып отырып, оны сынамақ болады да:- Жарайды, мен сені қыршыныңнан қимай-ақ қояйын. Маған сол өміріңнің бірбөлшегін ғана берсең болды, - дейді.- Ол не? - деп сұрайды досын құтқаруға келген жігіт.- Маған сенің көздерің керек, - дейді қолбасы.- Ол да болсын, көзімді ал да, досымды босат, - дейді жігіт. Ол бұл сыннан сүрінбейөтеді.Әлгі жауынгер тұтқыннан босанған досының иығына қолын артып, зағип күйі қуанакүлімдеп келе жатады. Мұны көрген жаудың қолбасшысы: «Мұндай ерлері бар халықтытұтқиылдан келіп, қапыда бас салған жағдайда болмаса, бетпе-бет ұрыста жеңу өте қиынғасоғар»,- деп түйеді. Сөйтіп өзінің әскерлеріне шегінуге бұйрық берген екен.2. Сұрақтарға жауабын өз жауабыңызбен салыстырып, кері байланыс беріңіз. Келісетін некеліспейтін тұстары бар болса жаза кетіңіз

Answer 1

Ответ:1 сұрақ:мәтіндегі нығыз достықты жоғары бағалаймын.Досының өмірі үшін зағип күйге айналғаны өлшенбес ерлік себебі:досының өмірін құтқару үшін өзі мына дүниенің сұлулығын көретін көздерінен бас тартты.

2 сұрақ:шынайы достық өмір өлшемімен есептелмейді.Өзі өміріңді қимай-ақ достығыңды айқындау мүмкін және мұндай жайттар өмірде жиі кездеспейді,шынайы достықтың жоғары дәрежесін өзіңнің адалдығыңмен,досыңа деген ақ ниетіңмен дәлелдеуге болады.

3 сұрақ:менің ойымша бұл жағдаяттан сол елдің бір батырымен жекпе жекке шығу арқылы арылуға болар еді.

4 сұрақ:адамды досына қарап тану дұрыс қағида,адамның жанындағы жолдасымен мінезі де сөз мәнері мен тәрбиесі де ұқсас болады,себебі адамның ортаданалатын тәрьиесі тікелей досына байланысты,досы қандай болса адамсондай!

Answer 2

1. Мәтінде айтылған нағыз достықтың үлгісін қалай бағалайсыз?

Мәтінде айтылған нағыз достықтың үлгісі жау жатқан жаға жету мүмкіндігінің бағалануы керек.

2. Шынайы достық өзіңді құрбан етумен ғана өлшене ме?

Мәтінде шынайы достықты өзіңді құрбан етумен ғана өлшенеді.

3. Дәл осы жағдаятта досты құтқарудың басқа да амалдары бар ма?

Мәтінде достының қолға түсуінен басқа да амалдар бар, міндетті түрде достықты құтқару жоспарына қатысу.

4. «Адамды досына қарап таны» дегенді қалай түсінесіз?

Мәтінде "Адамды досына қарап таны" дегенді, достықты анықтап, оның мақсатын, аймағын тану мақсатын айту мәнінде пайдаланылған.

Мәтіндегі событиялар:

• Екі дос ертеде, ел арасында жаугершілік жиі болған кезде қазақтың екі жауынгері төсқағысып, дос болады.
• Бірде әскерлер бір өзеннің бойына шатыр тігіп дамылдайды. Сонда тұтқиылданжаудың қаптаған қалың тобы шабуыл жасайды, мал-мүліктерін тиеп кетеді.
• Қолғатүскен қазақ жасағын айдап әкетеді. Әлгі екі достың біреуі жау қолына түседі. Досының қолға түскенін естіген екінші батыр күздің қара суығын елеместен өзенді малтып өтіп, жау жатқан жаға келеді.
• Анталаған жау әскерлері оны тарпа бас салады. Жауынгер өзін қолбасыларына алып баруынөтінеді.
• Алып барған соң, ол жаудың қолбасына:- Мен қолдарыңа түскен бір жауынгерге құн төлеп, сатып алуға келдім. Менің оғанайырбасқа берер мал-мүлкім жоқ. Бір-ақ нәрсе беремін. Ол - өзімнің өмірім. Досымдыбосатсаңдар, ол үшін өзімнің өмірімді қияр едім, - дейді. Қолбасы ойланып отырып, оны сынамақ болады да:- Жарайды, мен сені қыршыныңнан қимай-ақ қояйын. Маған сол өміріңнің бірбөлшегін ғана берсең болды, - дейді.- Ол не? - деп сұрайды досын құтқаруға келген жігіт.- Маған сенің көздерің керек, - дейді қолбасы.- Ол да болсын, көзімді ал да, досымды босат, - дейді жігіт. Ол бұл сыннан сүрінбейөтеді.
• Әлгі жауынгер тұтқыннан босанған досының иығына қолын артып, зағип күйі қуанакүлімдеп келе жатады. Мұны көрген жаудың қолбасшысы: «Мұндай ерлері бар халықтытұтқиылдан келіп, қапыда бас салған жағдайда болмаса, бетпе-бет ұрыста жеңу өте қиынғасоғар»,- деп түйеді. Сөйтіп өзінің әскерлеріне шегінуге бұйрық берген екен.

Сіздің жауаптарыңыз:

1. Мәтінде айтылған нағыз достықтың үлгісі жау жатқан жаға жету мүмкіндігінің бағалануы керек. Мен үлгісін "Жаугершілік кезінде дос болушының өмірі қимылдар арасында маған жақын болар еді" деп айтылады.

2. Мәтінде шынайы достықты өзіңді құрбан етумен ғана өлшенеді. Мен сұраққа шынайы достықтың мақсатын бірінші ұрпақтау мен жау болушының ой-ақтарын байқау мен дайындау мәнінде жауап беремін.

3. Мәтінде достының қолға түсуінен басқа да амалдар бар, міндетті түрде достықты құтқару жоспарына қатысу. Мен осыдан бас тарту керек, ескерту керек.

4. "Адамды досына қарап таны" дегенді мәтінде достықты анықтап, оның мақсатын, аймағын тану мақсатын айту мәнінде пайдалануым керек. Менің жауабымда бұл сөздерді анықтап, достықтың бас қойғаны мен мақсатын көрсету бар.