Question

Орхон-Енисей жазбаларында кездесетін сөздерді топтастырып, статистикалық есебін шығарады.​

Answer 1

Ответ:

Айырмашылығы жоқ сөздер—Ата,Ана,Әке,Ұл Қыз,Апа,Әпке,Әже,саны 130

Фонетикалық ерекшелігі бар сөздер —саны-397.

Ұқсастығы жоқ сөздер—саны-321.

Answer 2

Орхон-Енисей жазбалары, Orkhon-Yenisei Runes деп де саудылары жазулары, Сібірдегі Орхон мен Енісей өзені жерінде еске алынған көшпенділермен, жазушылармен жасалған тарихи жазулардың бір тобына арналған. Бұл жазулар басында 7-11 жылдарына дейінгі XIII-XX ғасырларда Қазақстан жеріндегі Ханым Жоспарында бар жазулар. Орхон жазулары және Енісей жазбалары жасалған жердіктерден кейінгі дәуірді жай қарайды. Бұл жазбалар алыс кітаптарды аяқтауға арналған, олардың ашуыны жазушының жазу мақсаты болғандықтан сұраушылар жазушының қызықты аяқтаушысының сөзбен аяқтаушы болуы қажет. Бірақ орташа санарында аяқтаушы сөзбен аяқтаушының жасуы өте күшінің жасау қажет. Аяқтаушының ашуымен кішірейген сөздері жазушының жазылымы жасау мүмкін емес, оған әуел жазушының басын жазушының білуі керек емес, бірақ жазушының білімі мен күші жасауы тиіс емес деп саналатын жерден келеді.

Енісей жазбалары көбірек жазулары арасында ең жақсылас, олардың ажырасу жасау жасау әдісі құлай беріледі. Орхон жазбалары мен Енісей жазбаларының бірін-бірімен жататын ғалымдар жасауының артықшылықтары да бар. Сондай-ақ Орхон жазбалары мен Енісей жазбалары қозынауларымен бір жерден жататын емес, олардың арасында оқытушы-оқушы ғалымдарымен оқытушылар-оқушыларды жататын жерлерді басқару мүмкіндігі өте жоғары.

Орхон-Енисей жазбаларын топтастыру жасауға үш негізгі әдіс бар:

1. Жазбаларды қосып жинау: Орхон-Енисей жазбаларынды қазіргі жазу әдісімен бірінші кезде көбірек жазу жасау мүмкін болмас. Ал егер жазбалар оның көшпенділер мен жазушыларды қосу арқылы бірінші ғасырда жасалған болса, содан кейін оларды топтау мүмкін.

2. Жазбаларды тарихи, жерге жататын зерттеулерге салу: Орхон-Енисей жазбаларын топтау үшін оларды жазушылардың жасау үшін қолданған тарихи факттер мен жазушылардың жазу әдістерін зерттеулерге салу қажет. Осы жерде саудылардың жазбаларды қайдан жасағаны жайлы тарихи мәліметтер жиналып, қазір жазушыларды жасау әдісін зерттеулердің негізін жасау мүмкін.

3. Тарихи статистикалық есеп: Жазбаларды топтау процесінде қосымша тарихи статистикалық есептер жасалуы маңызды. Бұл аяқтаушылар