
Әдебиеттегі кейіптеу тәсілін қалай түсінесің, мысалдар келтіру арқылы өз ойыңды білдір?


Ответы на вопрос

Ответ:
Кейіптеу- әр түрлі жануарларды , табиғат құбылыстарын немесе жансыз нәрселерді адам кейпіне келтіріп суреттейтін көркемдік тәсіл . Қазақ халқының бірқатар эпостық жырларында атқа тіл бітіп , адамша ойлап , сезетіндей етіп бейнеленеді . Ертегілер мен сықақ - мысалдарда қасқыр , түлкі , қоян , тағы басқа жануарлар адам кейпінде суреттеледі . Жазба әдебиетте кейіптеудің жаңа үлгілері мол ұшырасады . Мысалы , Абайдың “ Қыс ” атты өлеңінде қыс мезгілі мейірімсіз , түсі суық , қатал шал кейпінде бейнеленген Ауыз әдебиетінде кейіптеуге шарттылық , дәстүрлі үлгіні ұстаушылық тән , жазба әдебиетте бұл тәсіл өзгеше сипат алады . М.Жұмабаевтың “ Жел ” деген өлеңінде желді мазасыз , дамыл алмай жүгіріп жүрген тентек бала кейпінде кескіндейді . Сөйтіп , желді жанды бейне секілді етіп алады да , “ ерні өтірік қыбырлап , сыр айтқан боп сыбырлап ” , “ жымиып , күліп өтеді ” деп сипаттап , оны , тіпті , сұлу қызға қызықтырып : “ Келдім ұшып , ғашықпын , Бір сүюге асықпын . Мойның бұр мендей әуреге ” , – дейді де , “ Сүйіп көзінен , Шашы , алма жүзінен ” , – деп , әсерлі кейіптеу түріндегі суреттеме жасайды . Осы өлеңді тұтастай алғандағы бейнелеу тәсілін де , ерні қыбырлап , сыбырлап , жымиып , күліп деген секілді бейнелі сөздерді де кейіптеуге жатқызуға болады . Аллегория , символ секілді тұспалдап суреттеу кейіптеу тәсілімен ұштасып жатады . [ 1 ]



Әдебиеттегі кейіптеу тәсілі — бұл мәтінді түсіну мен ашу үшін қолданылатын әрекеттер жиынтығының бұрынды мәртебесін арттыру жолы. Мұнда әдеби терминдер мен мысалдар арқылы ағылшын тілінде бұл тәсілді түсіну үшін бірнеше көмекші мерзімді жасауды басқару үдерісі беріледі:
Мәтінді бөлу (тарау): Мәтінді бөлгендерде, белгілі тақырыпты бөлуарым жасау көмекші болады. Мысалы, "Басым жоқарған тұлпар" деген мәтінді бөлгенде, бірінші бөлімді "Тұлпардың жасауы" деп атап аларымыз.
Сізге мәлім болатын терминдерді түсіну: Әдебиеттегі кейіптеуді түсіну үшін терминдерді түсіну критикалық ерекшелік. "Тема," "сюжет," "кері байланыс," "сипаттама" сияқты терминдерді түсіну жарату көмекші болар.
Мысалдарды келтіру: Мысалдарды қолдану көмекші. Мысалы, екі рет қайтыс болатын ай — бұл аллитерацияның бір түрі. Сондықтан "Балалар билікке болады" деген мәтінді көрсету арқылы аллитерацияны білетініңізді көрсету мүмкін.
Жариялау сауаттылығын пайдалану: Кейіптеу тәсілінде жариялау сауаттылығын қолдану көмекші болады. Мысалы, "Бұл мәтінде өзімді кесіпке кеткен кездерімді сипаттау" деген сауаттылықты пайдалану мүмкін.
Тілді тілшілдік пайдалану: Ой білдіруді тілді тілшілдікке айналдыру критикалық ерекшелік. Әдеби тілдік салмақтар, метафораларды пайдалану көмекші болады.
Мысалдар арқылы тәсілді түсіну маселелерін байқау жасау көмекші болады. Осылайша, әдеби тілді пайдалану мен мәтінді түсіну қабілетін жетілдіруге болатын мамандама жасау мүмкін.


Похожие вопросы
Топ вопросов за вчера в категории Қазақ тiлi
Последние заданные вопросы в категории Қазақ тiлi
-
Математика
-
Литература
-
Алгебра
-
Русский язык
-
Геометрия
-
Английский язык
-
Химия
-
Физика
-
Биология
-
Другие предметы
-
История
-
Обществознание
-
Окружающий мир
-
География
-
Українська мова
-
Информатика
-
Українська література
-
Қазақ тiлi
-
Экономика
-
Музыка
-
Право
-
Беларуская мова
-
Французский язык
-
Немецкий язык
-
МХК
-
ОБЖ
-
Психология
-
Физкультура и спорт
-
Астрономия
-
Кыргыз тили
-
Оʻzbek tili