Question

берілген сөйлемдерді көшіріп жазыңдар. синтаксистік талдау жасап, көсемше тұлғалы етістіктердің қай сөйлем мүшесі қызметін атқарып тұрғандығын анықтаңдар. 1. нұраш жиналысқа кешікпей келді. 2. баласы оқудан қайтқалы дәурен екі мал сойды. 3. самат таңертең келіп, кешке қайтты. 4. төрде отырған жігіт жамбастап жата кетті. 5. қал-жайыңызды білгелі келдік. 6. мылжыңдап, малтып, міңгірлегенді місе тұтпайды. 7. асқар суретке түсуге барғалы жатыр екен. 8. ол ұрандап тұрып жылады, жылап тұрып күлді.​

Answer 1

Ответ: 1. Баяндауыш-келди. Бастауыш-Нураш

2. Баяндауыш-сойды.Бастауыш-Даурен

3. Баян/ыш-кайтты.Бас/ыш-Самат

4. Баян/ыш-кетти.Бас/ыш-жигит

5.Баян/ыш-келдик.Бас/ыш-кал-жагдайынызды

6. Баян/ыш-мисе тутпайды.Бас/ыш-мылжындап

7. Баян/ыш-жатыр екен.Бас/ыш-Аскар

8.Баян/ыш-кулди.Бас/ыш-ол

Объяснение:

Answer 2

Берілген сөйлемдерді синтаксистік талдау жасау үшін, мына қосымша мәліметтерді қосамыз:

1. Нұраш жиналысқа кешікпей келді. 2. Баласы оқудан қайтқалы дәурен екі мал сойды. 3. Самат таңертең келіп, кешке қайтты. 4. Төрде отырған жігіт жамбастап жата кетті. 5. Қал-жайыңызды білгелі келдік. 6. Мылжыңдап, малтып, міңгірлегенді місе тұтпайды. 7. Асқар суретке түсуге барғалы жатыр екен. 8. Ол ұрандап тұрып жылады, жылап тұрып күлді.

1. Нұраш жиналысқа кешікпей келді. - Синтаксистік талдаудың негізгі мәселесі: «Нұраш» сөйлемінінің мүшесі - «келді». Мүшесі сөйлемнің келетін немесе келмейтіндігін көрсетеді.

2. Баласы оқудан қайтқалы дәурен екі мал сойды. - Мүшесі: «екі мал сойды». - Сойылған сөйлем: «баласы оқудан қайтқалы дәурен». - Синтаксистік анализ: "баласы" сіздік, "оқудан қайтқалы дәурен" басқауға жатпайтын тұрау.

3. Самат таңертең келіп, кешке қайтты. - Мүшесі: «кешке қайтты». - Сойылған сөйлем: «Самат таңертең келіп». - Синтаксистік анализ: "Самат" сіздік, "таңертең келіп" басқауға жатпайтын тұрау.

4. Төрде отырған жігіт жамбастап жата кетті. - Мүшесі: «жамбастап жата кетті». - Сойылған сөйлем: «Төрде отырған жігіт». - Синтаксистік анализ: "Төрде отырған" басқауға жатпайтын тұрау.

5. Қал-жайыңызды білгелі келдік. - Мүшесі: «білгелі келдік». - Сойылған сөйлем: «Қал-жайыңызды». - Синтаксистік анализ: "Қал-жайыңызды" басқауға жатпайтын тұрау.

6. Мылжыңдап, малтып, міңгірлегенді місе тұтпайды. - Мүшесі: «малтып, міңгірлегенді місе тұтпайды». - Сойылған сөйлем: «Мылжыңдап». - Синтаксистік анализ: "Мылжыңдап" басқауға жатпайтын тұрау.

7. Асқар суретке түсуге барғалы жатыр екен. - Мүшесі: «түсуге барғалы жатыр екен». - Сойылған сөйлем: «Асқар суретке». - Синтаксистік анализ: "Асқар суретке" басқауға жатпайтын тұрау.

8. Ол ұрандап тұрып жылады, жылап тұрып күлді. - Мүшесі: «тұрып жылады, жылап тұрып күлді». - Сойылған сөйлем: «Ол ұрандап». - Синтаксистік анализ: "Ол ұрандап" басқауға жатпайтын тұрау.

Берілген сөйлемдерді синтаксистік талдауды атқаруды ашу жолымен мынадай тұраулар қойылды.