Question

Достық – адамдардың бір-бірін жаны қалап, шын жақын көріп, досына сеніп, тілектес, мұраттас болуы. Ол туралы ұлы философтар мен ақын жазушыларға қоса, ұстаздар мен педагог-психолог ғалымдардың ой талғамағаны, оның мәнін, сырын білуге талпынбағаны кемде-кем! Мұның өзі достықтың адам өмірінде келелі орнына, зор маңызына байланысты екені даусыз. Достық – адамның өмірдің өзіндей сан бояқты, көп қырлы қасиеті, сондықтан бірер сөзбен оның толық анықтамасын беру мүмкін емес. Адамдар арасындағы достық сезімі өмірде олардың бірін-бірі қажетсінуінен, құрмет тұтынуынан, шынайы тілектес пен өзіндей көріп сенуінен, біріне-бірі тірек, медет болуынан, қам-қайғысыз кезде ғана емес, әсіресе, қиын-қыстау күндерде іркілместен қасынан табылудан, риясыз, есепсіз жомарттықтан көрінеді. Достық туыстық, жолдастық, сүйіспеншілік, сыйластық сезімдерге жақын, кей жағынан ұқсас бола отырып, өзіндік өзгешеліктерге ие. Қанша жылдар өтіп, қай қиырда жүрсең де, басыңнан талай-талай қызығы мен қиыны аралас, қой қоралас көне жұртқа, қаршадай балаң шақта егіздей сыңарындай бірге өскен достарды елжірей еске түсіріп, жүрегің лүп-лүп соқпай ма?! Ата –бабаларымыздан келе жатқан қажау қағида, рухани өсиет- достыққа адалдық. Алайда сол Кеңес заманында тәрбие ұлттық негізінен, халықтық сипатынан қол узіп, достық туралы дәстүрлі ұғымның мәні бұрмаланды да, оның негізіне таптық белгі алынды. Достық сияқты адамдар арасындағы қатынастың өте асқақ та нәзік, таза да шынайы ерекше түрінің басқа қарым-қатынас көріністерімен ара-жібі тегістеліп, тұтастырылып жіберілді. Біздің балаларымыздың достығы дажылыжайда, химикаттардық күшімен тез пісіріліп, базарға шығарылған көкөністердей дәм-татусыз немесе инкубатордан шыққан балапандардай әлжуаз, шикіл тартты. Қай кезде, қай жаста болса да,адам өміріндегі достықтың орны бөлек. Сондықтан оған өте жауапкершілікпен, байсалды қарау қажет. Достықтың нәрі- оның қадіріне жете білу. Кісіні әмсе жаман достар ғана тастап кетпейді, көп жағдайда жаман кісінің өзі жақсылардың қадіріне жетпей, жалғыз қалады… Достықтың тағы бір тіреуі- теңдік. Бұл жөнінен «достыққа құл да, қожа да қажет емес. Достық теңдікті сүйеді»,- деп орыс жазушысы И. А. Гончарев өте дұрыс айтқан. «Дос- досқа айна» деген сөз де соған мегзейді. Достықтың өміршендігі екі жақтың ешқашан әділдіктен аттамауында. «Жаңылмайтын жақ, сүрінбейтін тұяқ жоқ» дейді халық даналығы. Нағыз достықтың бір белгісі- шыдам, сабыр. Осы орайда үнемі есте болатын нәрсе: кемшіліксіз адам болмайды, дос та солай. Кемшіліксіз дос іздеген кісіде дос болмайды. Көңіліңнен шыққан, сынақтан өткен адам дос болатыны белгілі. Сондықтан ашуға, әзәзіл сөзге еріп, жан досыңа қолды бір-ақ сілтеуге тегі асықпаған абзал. Тегі кез келген екі аяқты, жұмыр бастыпенденің бәрі бірдей дос бола алмаса керек. Ниеті таза, жөні түзу, жан дүниесі сау адамдар ғана дос болуға жарайтыны – шындық. Халықта «Досыңнан тап!» деген қарғысқа жақын сөз бар. Бұл – достың бәрі бірдей еместігін, адамға ең ауыры – досыңның арамдығы, екі жүзді опасыздығы екенін еске салатын сөз. Достықтың маңызы байлықпен өлшенбейді, оның өзі – баға жетпес байлық. Дос-жолдастарымен бірге жүрген адамның көңілі тоқ, сенімі берік болады. Жолдастарымен бірге істеген іс, жүрген жол, мойынға алған міндеттеме қызықты, дүрмекті. Әсіресе, балалық шақта адам дос-жолдасқа кешірімді келеді, өкпесі ұзаққа бармайды, бірін-бірі керексініп, іздеп тұрады. Бұл – балалар үшін жолдастықтың, достықтың маңызы өте зор екенін көрметеді. Достықтың негізі- достардың өмірге көзқарастары мен түсініктерінің ұқсастығы, бірлігі. Ондай бірліксіз кездейсоқ достықтың өмірі ұзаққа бармайды. Достық ұғымы жеке адамдардың өзара қарым-қатынасына ғана емес, бір аймақта аралас тұрып жатқан халықтар, ұлттар мен ұлыстар, елдер, яғни мемлекетаралық қатынастарға да тән.

Answer 1

Дұрыс келісемін сізге

Answer 2

Dostyk (Достық) - адамдардың бір-бірін жаны қалап, шын жақын көріп, досына сеніп, тілектес, мұраттас болуы

Dostyk refers to the deep understanding and closeness between individuals, where they support each other, show respect, and share common goals. It is highly valued in human life and is associated with sincerity, mutual assistance, and genuine feelings. The significance of dostyk in human life is undeniable. It is a complex sentiment that cannot be fully explained with just one word. It involves the need for one person to respect and appreciate another, to see oneself in them, to be a support and help to each other, not only in good times but especially in difficult times, and to be seen as sincere, fair, and unpretentious. Dostyk encompasses friendship, companionship, love, and empathy, and can be both similar and different in various aspects, adapting to individual differences.

The concept of dostyk has been traditionally valued in Kazakh culture, emphasizing the importance of fairness and sincerity. However, during the Soviet era, the traditional understanding of dostyk was influenced by the national education system and the characteristics of the people, leading to a shift in the traditional perception of dostyk. The nature of friendship among our children has changed dramatically, becoming as artificial and fragile as the artificially ripened fruits brought to the market or the artificially hatched chicks. Regardless of the time and age, the place of dostyk in human life remains significant. Therefore, it requires careful consideration and understanding. The value of dostyk should be fully understood. A person cannot be truly happy without a good friend, and in many cases, a good person cannot be appreciated without a good friend. Therefore, it is essential to approach it with responsibility and care.

The essence of dostyk is patience and endurance. It is something that cannot be forced, and it is a sign of a person's integrity. A person cannot be a friend without integrity, and a friend cannot be found in a person who has passed the test. Therefore, it is important to understand and appreciate the value of dostyk. The sincerity of friendship is the most important thing, and it is the most difficult to achieve. The saying "A friend is not needed for a slave or a beggar. A friend loves a friend" by the Russian writer I. A. Goncharov is very true. The phrase "Like seeks like" also refers to this. The essence of dostyk is never to call into question the fairness of the two sides. The people's wisdom says, "There is no new moon, no unchanging star." A unique sign of true dostyk is patience and endurance. In this regard, it is necessary to be careful and not rush to call someone a friend. Clean intentions, a clear conscience, and a kind heart are the only things that lead to true friendship – this is the truth. The saying "Find your friend!" is a close saying in the people. This is a saying that emphasizes the uniqueness of dostyk and the danger of two-facedness. The importance of dostyk cannot be measured, and it is invaluable. Dostyk itself is priceless.

The concept of dostyk is deeply rooted in Kazakh culture and is a fundamental aspect of human relationships, emphasizing the importance of sincerity, mutual respect, and genuine feelings. It is a complex sentiment that cannot be fully explained with just one word, encompassing friendship, companionship, love, and empathy, and adapting to individual differences. The value of dostyk should be fully understood and approached with responsibility and care.