Question

Мезолит дәуіріндегі ерекшеліктер​

Answer 1

Мезолитте мамонт, мүйізтұмсық сияқты ірі және табын болып жүретін аңдар жойылып кетті. Жеке жүретін бұғы, қабан секілді аңдарды қуып жүріп аулау қажеттігінен аңшылар садақ пен жебені ойлап тапты. Садақ аңды алыстан атуға мүмкіндік берді. Сондықтан мезолит дәуірінің басты жаңалығы садақ пен жебе болып есептеледі.

Бұл дәуірдің үлкен жаңалығының бірі — ұзындығы 1-2 см ұсақ жаңқа тастан жасалған құрал (микролит).

Археологтардың қазба жұмыстары кезінде мезолиттік ескерткіштер аз табылды. Қазақстан аумағында 20-дан астам мезолиттік тұрақ белгілі. Бұл дәуірде аңшылар бір жерде ұзақ мекендемегендіктен, олардың баспаналары да тұрақты болмады. Мезолит дәуіріндегі адамдар үнемі жайылымдарын ауыстырып, өрістеп отырған аңдардың соңынан ілесіп көшіп жүрді. Аңшылар Ертіс, Есіл, Тобыл, Торғай, Жайық өзендерінің бойын мекендеген.

Мезолиттік баспаналар тұрақты болмады. Баспаналар жеңіл қос секілді, ағаштан айқастырыла құрылып, үстінен аң терісі жабылатын. Есіл өзені аңғарынан қабырғалары терең көмілген, көлемі 40-60 шаршы метр болатын осындай баспана табылды.

Answer 2

Мезолит дәуірі, Палеолиттен жаттығу кезінде және Неолит дәуірінің басталуының арасында жүрген заман. Бұл дәуір ежелгі мезолиттік номадтық көшпеліліктен артық адамдардың, белгілі топтар тұратындардың оңтайлы мүлдемді дайындығына арналған. Мезолиттік адамдардың басқа басқа жасандықтықтың белгілі болмаса да, біреулік жасандықтары бар екені анықталады. Бұл дәуірде адамдар мәтінді жағдайда мал қабылдауы мен жасану тұрғысында арнайы аспаздармен байланыстырады. Олар малдарды, суларды пайдаланып, балықтарды, жерлерді жануарларды алдына алуға бастады. Арнайы кемпенізді орналастыру мен малды тазалау мезолиттік адамдардың негізгі көшпелілік мүмкіндіктерін ашуына арналған. Базалық үдерістерінің көмекпен өндірістер мен бауырымдар арқылы адамдар ас қалыптарын, қиылыстарды, байлықтарды жасаудағы басты технологияларды дамыту және оны арнайы кезеңдерде қолдану мезолиттік дәуірдің белгілі байланыстары болып табылады.