Question

Әдебиеттегі кейіптеу тәсілін қалай түсінесің,мысалдар келтіру арқылы өз ойыңды білдір

Answer 1

Ответ:

Кейіптеу– әр түрлі жануарларды, табиғат құбылыстарын немесе жансыз нәрселерді адам кейпіне келтіріп суреттейтін көркемдік тәсіл. Қазақ халқының бірқатар эпостық жырларында атқа тіл бітіп, адамша ойлап, сезетіндей етіп бейнеленеді. Ертегілер мен сықақ-мысалдарда қасқыр, түлкі, қоян,тағы басқа жануарлар адам кейпінде суреттеледі. Жазба әдебиетте кейіптеудің жаңа үлгілері мол ұшырасады. Мысалы, Абайдың “Қыс” атты өлеңінде қыс мезгілі мейірімсіз, түсі суық, қатал шал кейпінде бейнеленген. Ауыз әдебиетінде кейіптеуге шарттылық, дәстүрлі үлгіні ұстаушылық тән, жазба әдебиетте бұл тәсіл өзгеше сипат алады. М.Жұмабаевтың “Жел” деген өлеңінде желді мазасыз, дамыл алмай жүгіріп жүрген тентек бала кейпінде кескіндейді. Сөйтіп, желді жанды бейне секілді етіп алады да, “ерні өтірік қыбырлап, сыр айтқан боп сыбырлап”, “жымиып, күліп өтеді” деп сипаттап, оны, тіпті, сұлу қызға қызықтырып: “Келдім ұшып, ғашықпын, Бір сүюге асықпын. Мойның бұр мендей әуреге”, – дейді де, “Сүйіп көзінен, Шашы, алма жүзінен”, – деп, әсерлі кейіптеу түріндегі суреттеме жасайды. Осы өлеңді тұтастай алғандағы бейнелеу тәсілін де, ерні қыбырлап, сыбырлап, жымиып, күліп деген секілді бейнелі сөздерді де кейіптеуге жатқызуға болады. Аллегория, символ секілді тұспалдап суреттеу кейіптеу тәсілімен ұштасып жатады.[1]

Answer 2

Әдебиеттегі кейіптеу тәсілі - бір ғылымның әдеби текстіні құру немесе алдымен жасау үшін пайдаланылатын жазбаша ерекшеліктерді жинау жолы деп айтылады. Бұл тәсіл адамдарға сөйлемні жасау, мағынасын тарату және оны турау кезінде өз саналарын іске асыратын жолдарды үйретеді.

Кейіптеу тәсілінің бірнеше негізгі құрамының бірі – мысалдарды қолдану. Мысалдар арқылы жасалатын сөйлемдер және тексттер оқырманы толтырады және оқушыны өзінің қозғалысын тұтындайды. Мысалдар, басқа адамдарға сіздің ойлауларыңын түсіндіруге көмек етеді.

Мысалдарды қолдану арқылы әдеби тексттердің негізгі аймағын ойлау мүмкін. Мысалдар әдеби тақырыпты, сюжетті, жаңа ідеяларды жаңа нұсқалармен тарату үшін пайдалануға болады.

Мысалдар қолдану әдеби тақырыпты үйрету, оны талдамау және талдау барысында оқушының көңілін алуға көмек етеді. Әдеби тақырыпты мақсатпен таныстырып, оны өзіне арнайтын мысалдар арқылы мағыналы тексеру жасау мүмкін.

Мысалдар кейбір кейіптеулерге, алдыңғы тексттердің мәтінін түсіну үшін қолдау көрсету үшін де қолданылады. Мысалдарды қолдану арқылы оқушылар тексттердің мағынасын түсіну, сөздердің жиынтығын бағыттау және мақсатпен байланысты арнайтын жазбаша тілді қолдану үйренеді.

Сіз бірнеше мысалдарды қолдану арқылы жазбаша ерекшеліктеріңізді жинау жолын өңдеу мүмкін. Бұл жолды практика жасап, сіздің әдеби тексттеріңізді жаңалау және онылардың сөздігі мен мағынасын түсіну саласында пайдалануға көмек көрсетеді.