Question

1. Мәтінді оқып, мәтіндегі негізгі және қосымша ақпаратты анықтаңдар. Арғы ата-бабаларымыз аспан денелерінзерттеп, аса құнды еңбектер жазған.Орта Азияның ұлы астрономдары қатары-на Әбу Насыр әл-Фарабиді, Әбу Райхан әл-Би-руниді, Омар Һайамды, Мұхаммед ТарағайҰлықбекті жатқызамыз. Әл-Фарабидің молрухани қазынасының ішінде астрономияғақатысты еңбектері де көп. Ал әл-Бируни ОртаАзияда жыл санаудың екі жүйесі болғанын анықтаған. Уақытты есептеу әдіс-тері, жыл мен ай, апта мен күн есептері туралы айтқан. Омар Һайам күнтізбенідәл жасаған. Күнтізбедегі жыл басы 22 наурызға сәйкес келеді. Ұлықбектіңүлкен ерлігі – Самарқанда үлкен астрономиялық обсерватория салдырып,жұлдыздардың жаңа тізбесін жасауы.( «Менің алғашқы энциклопедиям» жинағынан)​

Answer 1

Негізгі ақпарат -

1) Арғы ата-бабаларымыз аспан денелерін зерттеп, аса құнды еңбектер жазған.

2) ) Орта Азияның ұлы астрономдары қатарына Әбу Насыр әл-Фарабиді, Әбу Райхан әл-Бируниді, Омар Һайамды, Мұхаммед Тарағай Ұлықбекті жатқызамыз.

Қосымша ақпарат -

1) Ал әл-Бируни Орта Азияда жыл санаудың екі жүйесі болғанын анықтаған

2) Уақытты есептеу әдістері, жыл мен ай, апта мен күн есептері туралы айтқан.

Answer 2

Мәтінге байланысты ақпарат:

Мәтінде Орта Азияның ұлы астрономдары аталады:

1. Әбу Насыр әл-Фараби: Орта Азияның ерекше астрономы және философы. Молрухани қазынасында астрономияға қатысты бірнеше еңбектері бар.

2. Әбу Райхан әл-Бируни: Орта Азияда екі жүйелі санауды анықтады. Уақытты есептеу әдістерімен, жыл мен ай, апта мен күн есептері туралы да мәлімет берген.

3. Омар Һайам: Оңтүстік Орта Азия астрономы және математикашысы. Күнтізбені дәл жасаған. Күнтізбедегі жыл басы 22 наурызға сәйкес келеді.

4. Мұхаммед Тарағай: Мәтінде аты көрсетілмеген, ал Әбу Насыр әл-Фараби мен Әбу Райхан әл-Бируни арқылы еркін астрономиялық танымалықпен ашықталған.

Мәтінде аталған астрономдардың басқа жұмыстары жайында анықтамалы ақпарат жоқ. Олардың асырмалы ақпараты мен жасаған іс-әрекеттері туралы толық ақпаратты осы мәтіннен ала алмаймын, себебі мәтін тек бірнеше аспапты білдіреді. Айтпақшылықпен, қысқаша түсінік беру мүмкіндігімше, астындағы мәтінде бірнеше әуелгілердің аспаптары туралы ақпарат берілген.