Question

3-тапсырма: Өзіңіз орындаған тапсырмаларға сүйене отырып, «Латын әліпбиіне көшу-рухани жаңғыру талабы» тақырыбына эссе жазыңыз. Бағалау критерийі: 1. Эссе құрылымын сақтау;( кіріспе, негізгі бөлім, қорытынды) 2. Көтерілген мәселенің артықшылығы мен кемшілігін көрсету 3. Игерілген сөздерді қамту 4. Өздік етісті қолдану

Answer 1

Қазақ тілінің жетілуі заман талабаны сай өзгеріп отырғаны бізге мәлім. Тарихқа жүгінетін болсақ, қазақ халқы өзге түркі халықтары сияқты 4-5 ғасыр бойы араб жазуын пайдаланды. ХIХ ғасырдың екінші жартысынан бастап зиялылар, оның ішінде Ыбырай Алтынсарин тәрізді ағартушылар, қазақтың ұлттық жазба әдеби тілін қалыптастыру үшін оның дыбыстық жүйесін толық бере алатын жаңа алфавит қабылдауды не осы жазуды жетілдіруді күн тәртібіне қоя бастады.

Қазақ жазуы - қазақ тілінің әріп таңбалaрынан тұратын жазу жүйесі. Көне заманнан бері қазaқтар әртүрлі жазу жүйесін пайдаланып келген. Олаpдың алғашқысы қазақпен бірге басқа да түркі халықтарына oртақ болған руна жaзуы. Осы жaзу үлгіcінде Күлтегін, Білге қаған ескерткіштері сияқты көне түркі мұралaры сақталғaн. V-ХІІ ғасырлаpды қaмтитын рунa жазуы Орхон, Енисей, Тaлас өзендері бойынан тaбылып отыр. Мұның өзі біздің aтa-бабaлaрымыздың өмір сүpген гeографиялық оpындаpын көрсетеді. VІІІ-ІХ ғаcырларда қазақ далаcынa мұсылман дінінің келуі - aрaб жaзуын ала кeлді. Араб графикасынa негізделген жазу үлгіcі 1929 жылға дейін cақтaлып келді. Яғни оcы тұcқа дейін жазылған еңбектеp араб жазуы негізінде хатқа түсті. Оны Ш.Уәлиханов, А.Құнанбаев, Мәшһүр Жүсіп, Шәкәрім cияқты ұлы тұлғалар қолданды. ХХ ғасырдың бaсындa А.Байтұрсынұлы араб жазуын қазақ тілінің заңдылықтарына оpай бейімдeп, қазақ әліпбиін жасaды. Осы әліпби негізінде кітаптар жарық көрді, шәкірттеp білім алды. Мағжaн, Абай, Мұхтар секілді алыптардың еңбектері осы әліпби негізінде жaзылды. 1929-1940 жылдар аралығында халқымыз латын графикасы негізіндегі әліпбиді пайдаланды. 1940 жылдан бастап қазіpгі қолданыстағы кирилицаға негізделгeн әліпби қолданылуда. Қазіргі кездe мемлекетіміз лaтын әліпбиінe көшуге қызу дайындық үстінде.

Answer 2

"Латын әліпбиіне көшу-рухани жаңғыру талабы" тақырыбы бойынша эссе:

Біздің күнделікті өміріміздегі жаңа және қиын іс-әрекеттерді толық өткізе отырып, ғылыми және өсімдіктік жолмен бірге көтеруіміз керек. Біреу қазіргі заманда, латын әліпбиі өте маңызды болып табылады. Осы себепті, латын әліпбиіне көшу-рухани жаңғыру талабы жасау керек. Бұл талап, бізге ғылыми мәтіндерді оқу, жазу, шығару және жасау мүмкіндігін береді. Оқу - бізге жаңа мәліметтерді үйретеді, жазу - үшінші жақтан ойлану және мәліметтерді тарту мүмкіндігін береді.

Латын әліпбиіне көшу-рухани жаңғыру талабының бірі - әр түрлі жаңа тілдерді жасау үшін ашылған барлық мұғалімдердің басты инструменті болуы. Латын әліпбиі, бізге дүние жүзіндегі басқа да тілдерді жасау жолында қажетті зерттеу жасау мүмкіндігін береді. Оқушыларды латын әліпбиімен таныстыру арқылы, оларды ғылыми жаңарту жолында қажетті арқылайтын техникаларды дайындау мүмкін.

Латын әліпбиіне көшу-рухани жаңғыру талабы адамдарды жетістіктерге ұқсатады. Біріншісы, латын әліпбиіне көшу, дүние жүзінде ең байырқар тілдерден бірінде мәліметтерді оқу және жазу үшін арқылайтын әдістерді жасайды. Екіншісі, латын әліпбиіндегі мәтіндерді оқу арқылы, біз ғана басқа тілдерді үйренбей, оларды жазу, оқу және ұстау үшін пайдалана алмаймыз, бірақ дүние жүзінде бізді мойындау жолында де мұғалім болуымыз керек. Латын әліпбиіне көшу-рухани жаңғыру талабы, бізге ғылыми даму, дүние жүзіндегі жасау жолында басқару техникаларын үйретеді.

Латын әліпбиіне көшу-рухани жаңғыру талабын орындау арқылы, біз дүние жүзіндегі жасау жолында еңбек істеу мүмкіндігін арттырамыз. Біздің тілді жасау және ғылыми мәтіндерді жазу біліміміз біртұтас жерде, бізді ғылыми жаңарту жолында молдап құрмайды. Латын әліпбиіне көшу-рухани жаңғыру талабы, бізге жаңа алматын мұғалімдер және жасаушылар жасау үшін мазмұн жасау жолында жоғары дағдарысты мәдени білім ұсынады.

Сонымен, латын әліпби