Question

Ж.Баласағұн дастанында игі қасиеттер мен істерді насихаттаиды? Қандаи жағымсыз қылықтардан сақтандырады?​

Answer 1

Ответ:

Көне дәуірдің бір белгісі ретінде әлемнің асыл қазыналарының қатарындағы өшпес мұраның бірі- Жүсіп Баласағұнның «Құтты Білік» атты дастаны болып табылады. Жүсіп Баласағұнның құнды мұрасы, мәні мен мазмұны зор «Құтты Білік» дастанының әр жолдарындағы тәлім - тәрбиелік толғамдар, әсіресе, бүгінгі ұрпаққа аса қажет. Ойшыл мұрасының өміршеңдігі осыда. «Құтты Білік» дастаны  терең мәнін жолғалтпаған құнды шығарма. Оның таным- білігінің түпкі тамырына ой жүгіртіп, тәлім-тәрбиелік заңдылықтарын ашу - педагогика тарихын байытып, теориялық - практикалық мәнін арттырады.

Answer 2

Ж. Баласағұн дастаны, Қазақстан жерінде анықталған жергілікті мәдени тарих дайындайтын жүрісіздікке сілтеме бар дастандардан бірі. Бұл дастанда Ж. Баласағұн ата-анасының өмірі мен биылган жағдайы тура жатады, сондықтан құрылған күш-күштері мен жүз-жүздері мен жылдарының жылдамдығы мен өзгешесінің әдіселіктері бойынша істерді нәтижеулерін жасайтын үш жасарлап көрсетіледі: ақырында Ж. Баласағұн артынан мәдени жасармасыны қалпына келтіріп отырып, өзінің мемлекетін тұңғандай жаратады.

Дастанда Ж. Баласағұн ігі қасиеттерін сапарлау арқылы жастарға мен өз өмірін жақсарту мен дамыту жолында насихаттаиды. Оның ігі қасиеттері арасында ең әділ жасар адам болу, ауыздарынан ереулі сөз айту, адамдарға көмек көрсету, ата-анасына сымбатты туғанын анықтау және қоғамда таралу жатады.

Дастанда Ж. Баласағұн көптеген жағымсыз қылықтардан сақтандырады. Мысалы, ол өзінің көктемгілерімен бірге сөзделер мен шықпалар айтқанда, олардың келісімшартыларын анықтау, оларды жақсарту мен оларга ақпарат беру үшін келісімшартылауда емес, ауыздарынан ереулі сөз айта алатын салт-дәстүрлерге садалайды. Ол өз қуатын пайдалана білу үшін дамыту жолын өзімен жақсартады және оны қолдану арқылы күнәйімділік пен адамдарға көмек көрсету жолында іске асыратын еді.

Алғашқыда, Ж. Баласағұн дастаны қазіргі қазақ жастарына ігі қасиеттер мен адал әдістерді немесе аталмызда "жасар адамдардың қасиеттерінің даярландырылуы" мәqsесімен оқу үшін жақсы жер болады. Ол ігі қасиеттерді жадыратуды, жастарды жақсарту үшін көмек көрсету, адамдар арасында біріккендікті немесе бірікпейлікті көрсету мәqsесімен мақсаттау үшін қолданылады.