
1-тапсырма Мәтінді мұқият оқып, сөйлеушінің дауыс ырғағы арқылы негізгі ойды анықтаңыз. Интонация,
кідіріс, логикалық екпінді қолданыңыз. Табиғат. Бізді қоршаған орта: жан-жануарлар мен өсімдіктер, Жер мен Ай, Күн мен алыстағы жұлдыздар - осылардың барлығы да табиғат деген ауқымды ұғымды білдіреді. Адам – табиғаттың ажырамас бөлігі. Сондықтан халқымызда «Жер-Ана» деген егіз ұғым қалыптасқан. Жерді өз Анасындай, Анасын Күндей қастерлеу - Ата қостаған салтымыз. «Жер шоқтығы – Көкшетау», «Жер жаннаты – Жетісу» деп, бабаларымыз туған жерге, табиғатқа деген ыстық махаббатын білдірген. Сондықтан орман-тоғайларды сақтап, қоршаған ортаның, өзен мен көлдердің ластанбауына ерекше мән берген. «Су ішкен құдығыңа түкірме», «Бұлақ көрсең, көзін аш» деп, жас ұрпақтың бойына табиғатты қорғаудың тәрбиесін сіңірген. Табиғатта үздіксіз өзгерістер болып жатады. Мысалы, жанартаудың атқылауы, найзағайдың жарқылы, судың мұзға айналуы сияқты құбылыстар табиғаттағы өзгерістерді көрсетеді. Аспан денелерінің қозғалысы, гүлдердің шешек атуы, ағаштың жайқалып өсуі, өзеннің тасуы немесе көлдердің тартылып су алуы – осылардың барлығы да қоршаған ортадағы өзгерістер. Әлемде орын алатын сан алуан өзгерістер табиғат құбылыстары деп аталады. Табиғат құбылыстары бір-бірімен тығыз байланысты. Оларды физика, астрономия, география, геология, биология, химия сияқты ғылымдар зерттейді. Әр ғылымның табиғатты зерттеуде өз мақсаты мен міндеті бар. Мысалы, физика, негізінен, механикалық қозғалысты, жылу, электр, жарық құбылыстарын зерттейді. Физика ғылымы зерттейтін табиғат құбылыстары физикалық құбылыстар деп аталады. Астрономия ғылымы физика заңдарына сүйеніп, бақылайтын аспан денелері мен құбылыстарының табиғатын түсіндіреді. Олардың қасиеттері мен көрінісін ұғындыруға, құбылыстардың себеп-салдарын ашуға тырысады. Мысалы, физика мен астрономияға ортақ құбылыстар – күн мен түннің ауысуын және Күннің тұтылуын қарастырайық. Жарық күн мен қараңғы түннің алма-кезек ауысуының себебі Жердің өз осінің төңірегінде үздіксіз айналуы болып табылады. Жер өз осін бір тәулікте (24 сағатта) толық бір айналып шығады. Жердің айналуы барысында оның Күн сәулесі түскен беті жарық болады да, ал қарсы көлеңке бетін түн басады. Сөйтіп күн мен түн үнемі алмасып отырады. 

Ответы на вопрос

Ответ:
Негізгі ой:Қоршаған ортаны қорғау,табиғат жəне оның құбылыстары,зерттейтін ғылымдары.
Объяснение:
Интонация мəтінге байланысты оқу.Яғни кідіріс қояды.Əр нүкте,үтіріне.Мысалы:Адам-табиғаттың ажырамаса бөлігі.Сондықтан халқымызда Жер Ана деген ұғым қалыптасқан.Бұл жерде нүкте болғандықтын асықпай,сол нүкте,үтірде тоқтап оқисыз.



Берілген мәтінде "Жер-Ана" деген егіз ұғым мен табиғаттың өзгерістері туралы сөйлесуді сұрау етілген. Сізге тапсырыс бойынша мәтінді мұқият оқып, сөйлеушінің дауыс ырғағы арқылы негізгі ойды анықтау қажет.
1. Мәтінді мұқият оқып: Мәтінде "Жер-Ана" деген егіз ұғым жиналған. Бұл ұғымды ашу арқылы мәтінні жалпы бейнеленген аймаққа алу мүмкін.
2. Сөйлеушінің дауыс ырғағы: Сөйлеушінің дауыс ырғағын анықтау үшін мәтіннің тақырыбын белгілеу маңызды. Мәтінні барлық елдердің адамдарына арналған табиғатты танымалы көрсететін екі бөлімге бөлгенсе, соларды саралау ырғағында көмек көрсетілген.
3. Интонация, кідіріс, логикалық екпінді қолдану: Сөйлеушінің дауыс ырғағын арқылы тараптар арасында сапа жасау үшін интонация, кідіріс және логикалық екпінді қолдану маңызды. Әдетте, тараптарды танымалы тұтыну, ұсыныстарды дәлелдемеу мен дайындалу, айтарлықты көтеру мақсатында олармен диалог қамтылу мүмкін.
4. Табиғат: Мәтінде табиғатты таныту мен сипаттау үшін мұқият мән берілген. Орта, адам, жан-жануарлар, өсімдіктер, Күн мен айдық сияқты элементтер арасында байланыс жасау үшін мәтінді толтыруда табиғатты белгілеу маңызды.
5. Мысалдарды қолдану: Мәтінні түсіндіруге көмек көрсету үшін жан-жануарларды, өсімдіктерді, су, аспан денелеріні, көлдерді, күн мен айдықтарды мисалдармен анықтау жақсы болады.
6. Ұсыныс жасау: Мәтіннің соңында, алдын ала қазіргі күнге қатысты таңдаулар мен дайындалулар қолданылса, сөйлеушіді аудиториясын сәйкес келтіруге, оларды өзгертуге жаттылықты арттыру мүмкін.
Сізге берілген мәтін бойынша өз сөйлеушілік стиліңізді дайындап, айтарлықты көтеру үшін бұларды қолдану үшін баспасөз болады.


Похожие вопросы
Топ вопросов за вчера в категории Қазақ тiлi
Последние заданные вопросы в категории Қазақ тiлi
-
Математика
-
Литература
-
Алгебра
-
Русский язык
-
Геометрия
-
Английский язык
-
Химия
-
Физика
-
Биология
-
Другие предметы
-
История
-
Обществознание
-
Окружающий мир
-
География
-
Українська мова
-
Информатика
-
Українська література
-
Қазақ тiлi
-
Экономика
-
Музыка
-
Право
-
Беларуская мова
-
Французский язык
-
Немецкий язык
-
МХК
-
ОБЖ
-
Психология
-
Физкультура и спорт
-
Астрономия
-
Кыргыз тили
-
Оʻzbek tili