Question

Сделать рассказ на тему важность воды для человека на казахском языке

Answer 1

Су — тірі организмдердің өмір сүруін және олардың тіршілік әрекеттерінің даму процестерін қамтамасыз ететін ерекше қасиетке ие өзіндік минерал. Барлық сұйықтықтардың ішінде су — ең жақсы еріткіш. Ол үлкен жылусыйымдылыққа және жылуөткізгіштікке ие. Судың басқа кәдімгі қосылыстардан айырмашылығы — қалыпты температуралық ауытқу кезінде газ, сұйық және қатты күйінде болуында.

Су молекулалары бір-бірімен және басқа да молекулалармен белсенді қосылады. Су молекулаларының өзара қосылуы тартылу немесе тіркесу қабілетіне байланысты. Егер судың тіркесу қабілеті болмаса, судың тамырдан жапыраққа дейін 70 см және одан да жоғары биіктікке көтерілуі мүмкін болмас еді. Судың бұл қасиетін суаршын сияқты жануарлар, суда қозғалу үшін пайдаланады.

Төменгі температурада су молекулалары бір-бірімен өзара байланысын сұйық күйіне қарағанда тығыздығы аз (бізге мұз түрінде белгілі) торлы құрылым түзіп сақтайды. Сондықтан мұз судың бетінде қалқып жүреді де, суды қатып қалудан сақтайды, бұл суда тіршілік ететін организмдер үшін өте маңызды. Су молекулаларының арасындағы байланысты бұзу үшін көп мөлшерде жылу энергиясы (судың сұйық күйден газ тәрізді күйіне, қатты күйден сұйық күйге өтуі) қажет. Бұл жағдайда судың температурасы өзгермейді. Егер жапырақ арқылы судың булануы жүрмесе немесе жапырақ арқылы су булану кезінде жапырақтың температурасы төмендемесе, күн сәулесінен қызған жапырақ жасушасы күйіп қалар еді. Адамның денесі денеден тер бөлініп шығуы арқылы салқындайды.

Судың маңызды қасиеті — қыздырғанда кеңеюі және 4°С-қа дейін салқындатқанда сығылуы, баяу ысуы және салқындауы. Суға жоғары жылуөткізгіштік тән. Мұндай қасиет дене ұлпаларының арасында жылудың біркелкі бөлінуіне мүмкіндік жасайды.