Question

Абылай ханның сыртқы саясаты ​

Answer 1

Ответ:

Абылайдын сыртқы саясаты

Абылайдын сыртқы саясаты өзінің икемділігімен әрі алыстан болжайтын көргенділігіммен ерекшеленді. Ол өз қол астындағы халықты Ресей әсери қызметкерлерінің орынсыз талаптары мен әреккеттерінен батыл қорғай білді. Және Ресеймен өзара тату тәтті қарым-қатынасты көршілік саясатын ұстануға тырысты. Ресей әскери қызметкерлерімен дипломатиялық және сауда байланыстарын орнатты

Answer 2

Ответ:

1738-1741 ж. Абылай бастаған қазақ қолы жоңғар басқыншылырына бірнеше мәрте соққы берді. 1742 ж. Абылай тұтқиылдан шабуыл жасаған жоңғарлардың қолына тұтқынға түседі. Сол кездегі ойрат басқыншыларына қарсы күрестің ең белсенді ұйымдастырушыларының біріне айналған Абылайдың жау қолына түсуі қазақ қоғамында абыржушылық туғызып, Абылайды босатып алу үлкен саяси мәселеге айналады. Тарихи жырларда қазақ билеушілерінің атынан Төле би мен Әбілқайыр хан Орынбор әкімшілігінен Абылайды тұтқыннан босатып алуда ара түсуге өтініш жасайды. Бұл деректің шындық екенін осы кезеңде Орынбор губернаторы И.Ш.Неплюев пен Әбілқайырдың өзара жазысқан хаттары да дәлелдей түседі. Қазақтың үш жүзінен Төле би бастап 90 адам елші барып, келіссөз жүргізіп, 1743 ж. 5 қыркүйекте Абылайды тұтқыннан шығарып алады. Бұл жөнінде Неплюевтің сыртқы істер коллегиясына жазған хатында қазақтар мен қалмақтар бітімге келіп, бірігіп кете ме деген қауіп те білдірген. Өмірінің соңғы 15 жылында Орта Азия хандықтарына қарсы тынымсыз күрес жүргізді. 1765 — 67 ж. А. қолының Қоқан билеушісі Ерденбекпен соғысының нәтижесінде Түркістан, Сайрам, Шымкент қ-лары қайтадан қазақтар иелігіне өтті. Ташкент алым төлеп тұратын болды. Екі жүз жылға созылған қазақ халқының жоңғар шапқыншылығына қарсы азаттық күресінің соңғы жаңғырығы алаш жұртының санасында «Шаңды жорық» деген атпен белгілі. Бұл 1771 ж. Еділ қалмақтарының (170 — 180 мың адам; 40 мыңдай әскері бар) жоңғарға қазақ жері арқылы үдере көшуі еді. Кіші жүздің ханы Нұралы асығыс әскер жиып, Жем бойында қалмақтарға алғашқы соққы береді. Балқашқа жақындаған кезде А. бастаған қазақтың қалың қолы қалмақтарды қоршауға алды.

Объяснение:

Answer 3

Абылай ханның сыртқы саясаты қазақ хандығының тарихында өзгерген, оның хандар шапқыншылығы мен күші арқылы қазақ қаласында өз орташа қызметкерлерін қорғайтын жолыны жүзеге асыратын тәсілдеріне байланысқан. Абылай хан 18-19 ғасырдың алдында қазақ хандығының басына тұрған жылы табыс көрсетуді, бірнеше қалалардың қол жеткізуді және маңызды торларды басқаруына байланысқан шабуылдарды қолданды.

Абылай ханның сыртқы саясатының басты кеңсесі, Қазақ хандығының мемлекеттер арасында қауіпсіздік пакттар мен сөзсіз шарттарды жасауы еді. Ол өзінің хандар шапқыншылығын ұстайтын мәселе екенін танытатын жөн. Сол жағдайда Абылай хан қазақ қалалары мен азаматтарыны қарау мен қорғау ісін арттырады. Егер басқа хандар немесе тарихи дүниеге қарсы шаттандырушы іштер жасаса, Абылай хан оларды жауып, қазақ мемлекетін қорғайтын іс-шаралармен айналысады.

Оның сыртқы саясаты қазақ хандығының өміріне қарамастан айналған жөн. Сол себепті Абылай ханның өмірі мен саясатын жалпы ретінде мақсатты және кеңеске келісімді мазмұнда айтып қалу мүмкін.