Question

Якими спосабами утвараюцца дзеясловы? Прывядзице прыклыды

Answer 1

прыставачны спосаб ад дзеясловаў: касіць-накасіць

суфіксальны ад назоўнікаў і прыметнікаў: жоўты- жаўцець

прыставачна-суфіксальны ад розных часцін мовы:зямля-прызямліць

Answer 2

Дзеясловы (глаголы) утвараюцца ў беларускай мове рознымі спосабамі, у залежнасці ад іх лексічных тэчкаў і форміў. Вось некаторыя асноўныя спосабы ўтварэння дзеясловаў:

1. Афіксальны спосаб: Гэты спосаб ўключае ў сябе дадаванне афіксаў (прыставак, суфіксаў і інш.) да слова для таго, каб утварыць дзеяслова.

Прыведзем некаторыя прыклады: - Дадаванне суфікса "-ваць" да слова "працяг" утварае дзеяслова "працягваць" (працягваць што-небудзь). - Дадаванне суфікса "-іць" да слова "чытаць" утварае дзеяслова "чытаць" (чытаць што-небудзь).

2. Дзяржаўны спосаб: Гэты спосаб утварэння дзеясловаў палягае ў выкарыстанні асаблівых прыстаўкаў і суфіксаў, якія маюць выразную граматычную ролю.

Прыведзем прыклад: - Прыставка "ад-" можа быць дададзеная да слова "бачыць" для ўтварэння дзеяслова "адбачыць" (успяшна пабачыць, узяць удзел у чым-небудзь). 3. Дзяржаўная пераразлічальная форма: Іншым спосабам утварэння дзеясловаў ў беларускай мове з'яўляецца дзяржаўная пераразлічальная форма. Гэта форма ўтвараецца, калі дзеясловаў адзіная асобы ў граматыцы можа не хапіць для выразу неабходнай лексічнай значэння. У такім выпадку ўжываецца дзеяслова ў форме інфінітыва, дапаўненай дзяржаўнай пераразлічальнай формай, якая выказвае асабовае адносіны.

Прыклад: - Узяўшы асабовую форму "я іду" і дзяржаўную пераразлічальную форму "я іду" (узяўшы ўдзел у руху), можна стварыць дзеяслова "ісьці" (рухацца пешай).

4. Утварэнне па зніжэнне: Іншым спосабам утварэння дзеясловаў ў беларускай мове з'яўляецца выкарыстанне базавага слова і змена яго формы для ўтварэння новага дзеяслова.

Прыклад: - Базавае слова "чытаць" можа быць зменена на "чытай" (актыўна чытаць, ужываць у асабістым значэнні).

Гэтыя спосабы ўтварэння дзеясловаў могуць мець розныя ўжывальныя асаблівасці ў беларускай мове і залежаць ад кантэксту і лексічных асаблівасцяў словаў. У кожнай сітуацыі выбіраецца спосаб утварэння, які нараджае наібольш падыходны дзеясловаў для выразу неабходнага значэння.