Question

Напишите пожалуйста паведамленне пра Франціска Скарына

Answer 1

Нарадзіўся Францыск Скарына каля 1490 года ў сям'і купца Лукі (Лук'яна) у горадзе Полацку, які ў той час з'яўляўся адным з буйнейшых палітычных і культурных цэнтраў Вялікага Княства Літоўскага.

Пачатковую адукацыю юны Францыск атрымаў у бацькоўскім доме, дзе спасцігаў азы чытання і пісьма, а затым вывучаў лацінскую мову ў школе пры Полацкім бернардзінскім манастыры, заснаваным у 1498 годзе па ініцыятыве вялікага князя Аляксандра Ягелона.

У 1504 годзе "сын з слаўнага града Полацка" паступіў у адзін з лепшых еўрапейскіх універсітэтаў таго часу – Кракаўскі – на факультэт "вольных мастацтваў" і праз два гады атрымаў сваю першую вучоную ступень – бакалаўра філасофіі.

У студэнцкія гады сярод захапленняў Францыска была і медыцына: згодна з данымі біёграфаў, праз некалькі гадоў у сценах alma mater ён атрымаў ступень магістра, а ў 1512 годзе – бліскуча здаў экстэрнам экзамен доктара медыцыны ў Падуанскім універсітэце.

Аб прыродных здольнасцях і стараннасці маладога вучонага хадзілі легенды, а ў актавых запісах адзначаецца, што "сын спадара Лукі Скарыны з Полацка праявіў сябе пахвальна". І сёння партрэт беларускага доктара можна знайсці ва ўніверсітэцкай галерэі сярод іншых выпускнікоў, знакамітых вучоных з розных еўрапейскіх краін.

Згодна з адной з версій, у 1512 – 1516 гадах Францыск Скарына служыў асабістым лекарам і сакратаром сына літоўскага караля Жыгімонта І Старога – княжыча Яна, з якім пазнаёміўся яшчэ ў час навучання ў Балонскім універсітэце.

Answer 2

Францішак Скарына, також відомий як Францішак Скарынаўскі, був беларуськім літаратурным дзеячам, перакладчыкам і друкаром, які жыў у 15-16 стагоддзях. Яго часта называюць "бацьком беларускай літаратуры" і "бацьком беларускай друкарні". Скарына нарадзіўся ў 1486 годзе ў мястэчку Полацк, якое зараз знаходзіцца ў Беларусі.

Скарына атрымаў вышэйшую адукацыю ў Кракаве (сучасная Польшча), дзе ён здабыў ступень магістра філасофіі і медыцыны. Але сваю сапраўдную паслугу для беларускай культуры і літаратуры Скарына зрабіў, калі ён пачаў працаваць над перакладам Бібліі на беларускую мову.

У 1517 годзе Скарына завяршыў пераклад Новага Запавету і выдаў яго ў друк у мястэчку Прага, што зараз знаходзіцца ў Чэхіі. Гэта была першая кніга, якая была напечатана на беларускай мове, і гэта значна ўплывала на развіццё беларускай літаратуры і культуры.

Пасля выдання Бібліі, Скарына пачаў працаваць над перакладам Старога Запавету, а таксама выдаў шэраг іншых кніг, у тым ліку медыцынскіх і філасофскіх трактатаў. Ён таксама заснаваў друкарню ў Праге і працягваў выдаваць кнігі на беларускай мове.

Францішак Скарына быў не толькі выдатным перакладчыкам і друкаром, але і актыўным праціўнікам беларускай культуры. Ён падтрымліваў і супрацоўнічаў з іншымі выдатнымі людзьмі сваёй эпохі, такімі як Грыгорый Скорина і Аляксандар Гурко.

Жыццё і творчасць Францішка Скарыны былі ўзнагароджаныя ў 2005 годзе, калі яго адзінадцатым памятнікам усталявалі ў мястэчку Мінск, сталіцы Беларусі. Яго дзейнасць была і застаецца важным элементам беларускай нацыянальнай самасвядомасці і культуры, і яго надбіцьцё ў сферы літаратуры і друкарства адчуваецца да сённяшняга дня.