Question

1- mashq. O'qing. Kiritma gaplarni tahlil qiling.Namuna: Onasi aytmoqchi – yig‘iq kiritma gap, gap boshida kelib,vergul bilan ajratilgan.1. Onasi aytmoqchi, unga koʻngil qo'ygani rost boʻlsa-ya? (J.A.)2. „Domlajon (u meni domlajon derdi), yana institutga qaytdim“,deb kirib kelishini kutardim. (T. Malik) 3. Yozda qishloqqa borganlaridakamina (u mahalda men o'n uch-o'n to'rt yashar bola edim) ulargapochtachilik qilardim (0.Y.) 4. Oʻtirishi bilan bir necha kishiOtaqoʻzi buni kuzatib o'tirardi – sekin uning qoʻlini qisib, tabriklabqoʻyishdi.​

Answer 1

Ответ:

U meni domlajon derdi - gap õrtasida kelib, qavs bilan ajratilgan.

U mahalda men o'n uch-o'n to'rt yashar bola edim - gap õrtasida kelib, qavs bilan ajratilgan.

Otaqoʻzi buni kuzatib o'tirardi - gap õrtasida kelib, chiziq bilan ajratilgan.

Answer 2

Berilgan kiritma gaplarni tahlil qilamiz:

1. Onasi aytmoqchi, unga ko‘ngil qo'ygani rost bo‘lsa-ya? (J.A.) Bu gapda avvalgi qismida "Onasi aytmoqchi" so'z biror shaxsning so'roqida o'rtaga qo'yilgan savolni ifodalaydi. Keyingi qismida "rost bo‘lsa-ya?" so'zi o'z-o'ziga savol shaklida. Gapning boshida va oxirida so'roq (savol) belgilangan. Yuzaga chiqqan mazmun: so'roq va uning javobi.

2. „Domlajon (u meni domlajon derdi), yana institutga qaytdim“,deb kirib kelishini kutardim. (T. Malik) Bu gapda bir kishining gapirishini ifodalaydi. Kishining so'zini aytish, qanday gapirishini kutib olish, va yaratilgan xilma-xillik – bu gapning mazmuniga kiradi. Yuzaga chiqqan mazmun: so'roq va uning javobi.

3. Yozda qishloqqa borganlaridakamina (u mahalda men o'n uch-o'n to'rt yashar bola edim) ulargapochtachilik qilardim (0.Y.) Bu gapda biror shaxsning o'ziga xos ta'rif va ta'bir bilan gapirishini ifodalaydi. Gapning boshida va oxirida qo'shimcha ma'lumot berilgan (u mahalda men o'n uch-o'n to'rt yashar bola edim, 0.Y.). Yuzaga chiqqan mazmun: o'ziga xos ta'rif va ta'bir bilan gapirish.

4. O‘tirishi bilan bir necha kishiOtaqo‘zi buni kuzatib o'tirardi – sekin uning qo‘lini qisib, tabriklabqo‘yishdi.​ Bu gapda biror voqeaga duch kelishni ifodalaydi. Voqeaning boshlang‘ich tavsifi, uning o‘zini kuzatish va natijada ro'y bergan amal – bu gapning mazmunini tashkil qiladi. Yuzaga chiqqan mazmun: voqea, o‘zini kuzatish va natijada ro'y bergan amal.

Bu kiritma gaplardagi mazmunlarning tahlili shunday bo‘ladi. Har bir gap o'z mazmunini yoritadi va muallifning so'z qo‘llash usullari va maqsadi haqida ma'lumot beradi.