Question

Ыбырай алтынсарин өмірбаян​

Answer 1

Ответ:

Ыбырай Алтынсарин (1841-1889) — қазақтың аса көрнекті ағартушы-педагогы, жазушы, этнограф, фольклоршы, қоғам қайраткері.

Ыбырай Алтынсарин қазақ халқының ағартушылық тарихында және ұлттық мектебінің қалыптасуында терең із қалдырған тұлға. Ол 1841 жылы қазіргі Қостанай облысының аумағында дүниеге келген. Әкесінен ерте айырылған ол атасының - белгілі би және старшын Балқожа Жаңбыршиннің қолында тәрбиеленді. Ыбырай бала кезінен бастап білімге және өз бетінше оқып білуге бейім екенін байқатты. Орынборда оқып жүрген кезінде шығыстанушы ғалым В.В Григорьевпен жақын танысып алды. Ол өзінің бай кітапханасымен Ыбырай Алтынсариннің еркін пайдалануына рұқсат етті. Білімге құштар жас бос уақытының бәрін де сол кітапханада өткізді.

Ыбырай 1841 жылы қазан айының 20-сында қазіргі Қостанай облысы, Қостанай ауданында дүниеге келеді. Үш-төрт жасында әкесі Алтынсары қайтыс болып, атасы Балғожаның қолында өсіп, тәрбиеленеді. Қыпшақ тайпасының ұзын руынан шыққан. Атасы Балғожа би өз аймағының атақты кісілерінің бірі болған. Ел ішіндегі көп билікті қолында ұстаған би, Орынбор әкімшілігінің алдында да беделді, белгілі кісі болған. Замана бет алысын өзінше болжаған Балғожа табысқа жетудің ендігі жолы – оқу деп біледі. Сөйтіп, немересі кішкентай Ыбырайды Орынборда ашылады деп күтілген орыс-қазақ мектебіне күні бұрын жаздырып қояды.

Answer 2

Әліке Маратқызы Әлтынсарин (алтын сары - Әлтинсарин бейне; каз. Әліке Маратқызы Әлтінсарин, рус. Алике Маратовна Алтинсарин), қазақ әдебиетінің шешендерінен бірі. Оңтүстік Қазақстан облысының Абай ауданында туған. Оқуында толық жоқ кеткені үшін мектеп оқудан жіберілді. Оның ерекшелігі оқушылармен таныс, кісі алғашқы елестерді жазуды бастау. Ерікті жазушы болды. Тағы тауарлары:

1. "Аршын айтып" (1970)
2. "Аса қараса" (1971)
3. "Серікті себеп" (1972)
4. "Асқан салтанат" (1974)
5. "Үйлап салғыш" (1976)
6. "Кешен аяктай" (1977)
7. "Әлемнің бас жеріне аяу" (1979)
8. "Сүйгенмін" (1980)
9. "Қолайлы маған үйреткен мақалалар" (1984)
10. "Әйелдер" (1986)
11. "Ерлер мен әйелдер" (1987)
12. "Мен жазбаймын" (1990)
13. "Туған жерім" (1996)
14. "Өмірбаян" (1996)
15. "Бір қараңғы жазылар" (1997)
16. "Жана алдау" (1998)

Алтынсарин өмір сүргені жоқ. Ол 1998 жылы ауырған соң, Көкшетау қаласында қаза топарының екінші етнография ғылыми дайындығында, Көкшетау қаласының Шілдебек Шекетаев атындағы атында болған.