Question

Дайте кыргызские легенды на кыргызском языке

Answer 1

Ответ:

Это легенда об Исык-Куле

Окумуштуулар Ысык-Көл жайгашкан жерде мурда шаар болгонун аныкташат, колдун тубунон байыркы шаардын урандыларын табышкан. Бул жөнүндө уламыш мындайча айтылат. Колдун ордунда чоң шаар болгон экен. Шаарды жана анын айланасын ач коз жана залим хан башкарып турган. Шаардын четиндеги бийик асканын устундогу хандын ак сарайы анда кайдан корунуп турчу. Хандын байлыгына эсеп жеткис эле, бирок ал мындан да коп болсо деп ойлочу.

Шаардан жогору, чон дайранын жээгинде жашаган кедейдин чуроктой сулуу кызы болуптур. Сулууга коп жигиттер ашык болушат, бирок ал эч кимге макул болбойт, себеби бир туну уктап жатса, ак боз ат минген жигит ак булут астынан тушуп келет да, колуна шакек салат: - Мени кут, бул шакек колунда турганда сага эч ким, эч нерсе кыла албайт, - дейт. Кыздын кабары акыры ханга да жетет, «алып келгиле» деп жигиттерин жиберет. Жигиттер кызга: - Хан чакырып жатат, тезинен биз менен жур, - дешет. Ал макул болбойт, жигиттер кызды куч менен хан сарайына алып келишет. Кыз козун ачса, жанында анын жузуно, узун жибектей чачтарына, карагаттай коздоруно суктанып хан отурат.

Ал кызга кымбат кийимдерди, асыл буюмдарды сунуш кылат Сулуу анын баарынан баш тартат. Анткени кыз колундагы жалгыз шакекти бут дуйнонун алтын-кумушуно да алмаштырбайт болчу, ошондуктан «жок» дегенден башка соз айтпайт. Жакшылыкча кондуро албаган хан аны куч менен кондурмок болот. Кыз жек корунду хан менен жашагандан коро олумду артык корот да терезеден боюн таштайт. Коз ирмемде сарайдын дубалдары туш-туштан урап, суу куюла баштайт. Суу уламдан-улам кобойуп, акыры бут шаарды каптап кетет. Шаардын ордуна кыздын коз жашындай таза жана тунук, журогундой жылуу, сулуулугундай кооз кол пайда болот. Колдун устундогу толкун кыздын узун чачтарын элестетет.

Жайкы жылуу тундордо ай тийип турган кол устунон кыздын уну угулат дешет. Ал эми тунук суунун астынан байыркы шаардын айрым элестери корунот имиш.

Answer 2

К сожалению, я ограничен только текстовой информацией и не могу предоставить аудиофайлы или голосовую речь. Однако я могу предоставить вам текст кыргызских легенд на кыргызском языке. Вот одна из известных легенд:

Манас да Акулайык

Манас дийи ырдабак кылган, Кимге камсыз болбос кылган. Бир кыз барат чечек арасында, Журокту деп жаткан, жарасында.

Курумушка салкын кыйнабачы, Майын арасында алынган ачы. Жоокун кызыл жуугуч бийинде, Жанын алып, уйлуктанып кийинде.

Акулайык бий артын айткан, Манаска жана арызды айткан: "Манас, сен жана мен абдан кулган, Ак кызга жол көрсөң болбос кулган."

Манас жолуктуу Акулайга: "Сага жетип келмеймин, ал кала." Манас бий бир жол бир жердей түшкөн, Кыргызстан жери сактай тушкөн.

Бий узун жолок башкычтын алдындай, Кайгылган жерге узат балдай. Акулай албай бир жол бир жерге, Манас жолун балдызга кайткан.

Бул молу болуп, мол сыяк сулуу, Манас жолун кайткан курман сыяк сулуу. Бир жол жүргөндө Манас айырга, Жүз жол жүргөндө Акулай айырга.

Бул молу болуп, мол жашыл агач, Манас жолун кайткан кулак жашыл агач. Бир жол жүргөндө Манас жашылга, Жүз жол жүргөндө Акулай жашылга.

Манас артындай калкан бай болуп, Майылган жерге узат ай болуп. Акулай артындай калкан бай болуп, Майылган жерге узат ай болуп.

Курумушка бий чарба таазим кылган, Майылган жерге узат жазым кылган. Жазылуу табий болуп келсе де, Кошпуну кетирип турат, де.

Энерелегенддерге маалымат бербей туруп, сизге тексти аркылуу кыргызча легендаларды жана кыргыз культурасы менен багыттоон береберем.