Question

Ерлігі еліне арналған Қобыланды эссе ​

Answer 1

Тоқтарбайұлы Қобыланды (XV ғ.) – аты аңызға айналған халық батыры. Шыққан тегі – Қыпшақ, оның ішінде Қара Қыпшақ. Халық жадында сақталған әңгімелерде, халық шежірелерінде оны көбіне «Қара Қыпшақ Қобыланды» деп атайды.

Шежіре деректеріне қарағанда, Қара Қыпшақ Қобыланды Жошы ханның Шайбан деген баласының тұқымы Әбілхайыр ханның тұсында (XV ғасыр) өмір сүрген, соның белгілі қолбасшыларының бірі болған адам. Қазақ хандығының бөлінуіне де осы Қобыланды батыр себеп болған делінеді. Бұл жөнінде Шәкәрім шежіресінде: «Біздің осындағы арғындардың атасы Дайырқожа Әбілхайыр ханның сүйікті қазысы екен. Билікті әділ айтқандықтан «Ақжол» атаныпты. Және Қара Қыпшақ Қобыланды да ханның сүйікті адамы екен. Екеуі іштей жауласып жүргенде, бір күні Қобыланды Дайырқожаны далада өлтіріп кетіпті. Мұны әз-Жәнібек хан біліп, Қобыландыны шариғат бойынша қысас қылып өлтіруге сұрапты. Әбілхайыр берейін десе, көп қыпшақ бұзылатын болған соң, бере алмай, үш кісінің құнын ал деген соң, бұған Жәнібек өкпелеп, бөлініп кетеді» деген дерек беріледі. Бұл оқиғаның тарихи шындық екенін Дайырқожаның әкесі Қотан жыраудың өлген баласының денесін айналып, қайғырып, қан жұтып жүріп айтқан: «Қара Қыпшақ Қобыландыда нең бар еді, құлыным? Сексен асып таянғанда тоқсанға. Тұра алмастай үзілді ме жұлыным» деп басталатын толғауы да дәлелдей түседі.

Answer 2

К сожалению, ваш запрос не совсем ясен, и я бы хотел уточнить некоторые детали. Ваш запрос "Ерлігі еліне арналған Қобыланды эссе" не содержит достаточной информации о том, что именно вы хотели бы узнать или обсудить. "Ерлігі елі" означает "родной край" на казахском языке, а "Қобыланды" - вероятно, относится к какому-то конкретному контексту или событию.

Если у вас есть конкретные вопросы или темы, которые вы хотели бы обсудить в эссе, пожалуйста, предоставьте дополнительную информацию, и я постараюсь помочь вам более подробно. Например, вы можете уточнить, о каком именно "Ерлігі еліне арналған Қобыланды" идет речь или какие конкретные аспекты этой темы вас интересуют.