Question

Сақтар туралы мəліметтер

Answer 1

Б. з. б. I мыңжылдықта Солтүстік Үндістанды, Ауғанстанды, Орта Азияныжәне Қазақстанның оңтүстігін қамтитын кең-байтақ аумақта жинақтап алғанда «сақ» деп аталатын көптеген тайпалар мекендеген. Геродот (б. з. б. V ғ.) және баска антик тарихшылары оларды Азия скифтері деп атаған.

Fылымда сақтардың бұл топтарының Орта Азия мен Қазақстанаумағында шоғырланғаны туралы көптеген болжамдар бар. Олардың біреуіне сәйкес Шаш (Ташкент ауданы), Солтүстік Қырғызстан аумағында және Қазақстанның оңтүстігінде тиграхауда-сақтар мекендегені, бұл сақ тайпаларының этникалық аумағы кеңірек болған, оған Оңтүстік Орал өңірі мен Таулы Алтайда мекеденген. Ахемендік Иранның сына жазу ескерткіштерінде Сақтар үш топқа бөлінеді. Олар: хаумаварға Сақтар (хаому шарабын ішетіндер немесе амюрийліктер); тиграхауда Сақтар (шошақ бөріктілер); парадарая Сақтар (теңіздің арғы жағындағылар). Бұлар Орта Азияның оңтүстігін, Арал теңізінің төңірегін, Сырдария бойын, Жетісу алқабын мекендеген. Сақтар одақтарына яксарт, массагеттер, исседон, дайлар, астақ, қамақ, аримаспы сияқты көптеген көне тайпалар біріккен. Бұлар Кавказ тауын «Қаз» тауы деп атаған. Сақ жерінде Яксарт(Сырдария), Оксус (Өкіссу – Әмудария) үлкен өзендер болған. Сырдарияны Бақтиярлар (бактрлар) Яксарт, ал Сақтар Сілес (Сіле, Сілеті) деп атаған. Сақтардың б. з. б. мәдениетті ел болғаны туралы дерек мол. 

Answer 2

Сақтар (сақалар) — б.з.б. 1-мыңжылдықта Орта Азия мен Қазақстан, Шығыс Түркістан аумағын мекен еткен ежелгі тайпа. Олар қуатты тайпалық одақтары массагеттер, исседондар, аландар, каспийлер, сарматтардантұрған.[1]Сақтарда қолөнер ісі жақсы дамыған. Қолөнер шеберлері қауым мүшелеріне қажетті бұйымдарды жасады. Зергерлер алтын, күмісті балқытып, қалыпқа құюмен айналысты. Зергерлік өнерде ағаштан ойып жасалған бейнелер мен сəндік бұйымдарды алтынмен аптау ісі жақсы дамыған. Түрлі түсті сердолик, халцедон, агат, ақық сияқты тастардан сақ шеберлері əшекей бұйымдарды жасаған. Асыл тастардан көз салынған алқа, сақина-сырғалар, өңіржиектер мен белдіктер əзірледі. Ұсталар тастан, саздан жасалған қалыптарды пайдалана отырып, қазандарды құйды, қару-жарақ соқты. Атты əскерлерге қажетті семсерлер мен найзалар, қанжар, жебе ұштарын дайындады.

Answer 3

Сақтар (или Саки) — древний иранский народ, который существовал примерно с VII века до н.э. до III века н.э. и оставил значительный след в истории и культуре Евразии. Их история связана с различными регионами, такими как Сакия, Сарматия и Парфия. Вот некоторые основные моменты, касающиеся Сақтар:

1. Происхождение и миграции: Сақтар были иранским народом и, вероятно, происходили из центральной части Азии. Они мигрировали на запад и восток, заселяя различные территории, такие как современный Казахстан, Узбекистан, Туркменистан, Иран, Афганистан и другие.

2. Культурные и археологические находки: Археологические раскопки на территории их проживания обнаружили многочисленные артефакты, включая украшения, орудия труда и образцы искусства. Их искусство часто сочетало в себе влияния других культур, таких как греческая и персидская.

3. Саки в исторических источниках: Их история также отражена в письменных источниках. Геродот, древнегреческий историк, упоминал о Саках в своем труде "Истории". Также они упоминаются в персидских источниках и других древних текстах.

4. Политическая организация: Сақтар образовали различные племена и архаичные государства. Их политическая организация включала царей и военных лидеров.

5. Войны и конфликты: Сақтар активно участвовали в войнах и конфликтах с соседними народами, включая великую борьбу с Ахеменидской империей.

6. Сакские курганы: Одной из характерных черт сакской культуры являются курганы, огромные могильные сооружения, часто содержащие богатые погребальные находки.

7. Исчезновение: В III веке н.э. Сақтар исчезли из исторических источников. Возможно, это было связано с миграциями, войнами или другими факторами.

В целом, Сақтар оставили значительный след в истории и культуре, и изучение их истории важно для понимания древних цивилизаций в этом регионе.