Question

Батырлар жырлары туралы жырлар

Answer 1

Ауыз әдебиетінің бағы заманнан ескірмей ұрпақтан–ұрпаққа ауысып отырған күрделі де мол бір саласы — батырлар жыры. Бұл жырларды жыршы–жыраулар ғасырлар бойы қобызға немесе домбырыға қосып, белгілі бір әнмен айтып, ауыздан-ауызға таратып келген. Қазақбатырлар жырындағы басты қаһарман елін сүйген батыр, ал оның басты мақсат-мұраты — халқын, Отанын басқыншы жаудан қорғау. Батырлар жырының көпшілігінде халықтың түбегейлі мұң-мүдесі көкселеді. Батырдың халыққа қамқоршы болу арманы, сол жолдағы іс-әрекеті жырлануы арқылы оның өз-үй ішіне, өз руына деген сүйіспеншілігі, де айқындалады.Батырлар жырларынан ерте замандағы баласы жоқ қарттың, бастаушысы жоқ елдің басқадан жәбір-жапа көретіні де танылады. Басқыншылардан қорғайтын батыр жайлы жырлар ел қиялында осындай зарығу, торығу тұсында туады. Мұндай батырды халық қартайған ата-ананың амандығы үшін қажет деп біліп, оның көршілес рулармен де күш біріктіруін көздейді. "Алпамыс батыр”, "Қобыланды батыр”, "Ер Тарғын”, "Қамбар батыр” сықылды қазақбатырлар жырларында қалмақ, моңғол басқыншыларының шабуылы баяндалып, қазақбатырларының сол күрестегі ерлігі жырланады. Олардың отаншылдығы мен адалдығы, уәдеге беріктігі зұлымдық пен қиянатқа қарсы қойылады. Әрине батырлар жырындағы оқиғалардың тарихпен жанасымы өзінше болады.Бір жыр бірнеше ғасырды аралап, жүздеген жыршы-жыраулардың аузынан өтетіндіктен, онда әр ғасырдағы тарихи фактілер араласа жүреді. Сөйтіп, батырлар жырында "әр дәуірден құралған кезеңнен” алынған батырдың жиынтық бейнесі тұлғанады. Батырлар жырының бай идеялық мазмұнына сай сюжеті мен композициясы да өзгеше келеді. Бір оқиғадан екіншісі туып, кейіпкерлердің іс-әрекеті, қимылы жүйелі дамып отырады. Батырлар жырының өлеңдік құрылысы көбіне жеті, кейде сегіз және он буынды болып келеді. Жыр тармақтарындағы өлең өлшеміне қарай араласып, ауысып та келе береді.

Answer 2

"Батырлар жырлары" темасы қазақ әдебиеті мен әндерінде мағыналы пен көптеген шығармалар мен жырларды аудару үшін қолданылатын бір тақырып болып табылады. Бұл тақырып қазақ халқының ән өнері мен тарихи бойынша байланысты мағынасы мен мақсаттары бар.

Батырлар көптеген соңғы ғасырларда, көмек көрсетуші өмір сүрушілері, ер тарихымен өзара байланысты. Олардың көпі кез-келген келісіммен байланысты, көмек көрсету үшін айналды, жаттықты таланттары мен көрмесі бойынша мейірімді болды. Сонымен қатар, батырлар көптеген шайқастау саласында азаматтықты, милітаризмді өнімді тіркеу, халықты қорғау үшін басқару жоспарларын жасауға мойынданды.

Батырлар өмір сүрушілері тарапынан жазылған жырлар олардың салт-дәстүрлі мейірімдерін, тарихи болашақты, халықты милдеттіруді жаттай айтып табуға болады. Бұл жырларда тарихи событиялар, халықтың әзірліктері мен ұлттық тағдырылары туралы таласып, олардың ерекшеліктерін және байланыстарын байқап айтып жаттай ассоциациялау мүмкін.

"Батырлар жырлары" саласының жиыны кез-келген тарихи периодтағы қазақ халқының тарихы мен күнге дайынды өмірінің сақталған мәліметтерін білдіреді. Егер сізге көмек көрсету үшін көбірек сиыныптау жасау көмек көрсету көрсетілгенін сұрау жасасаңыз, маған қайта хабарласыңыздарымын сұрау қалдырап жаттықты жүгіну жаттай беремін.