Question

2сынып казак тілі Байқоңыр ғарыш айлағы

Answer 1

«Байқоңыр» ғарыш айлағы Қазақстан Республикасының оңтүстік-батыс бөлігінде, Қызылорда облысының территориясында орналасқан, жалпы көлемі 6,7 мың км2 жерді алып жатыр. Аймақтың рельефі – тұздытопырақты, жылжымалы құмды төмпешіктерден тұрады. Өсімдік түрлері көп, біпақ сирек орналасқан, негізінен эфермелерден тұрады, шілде айының ортасына дейін сақталып, сонан соң күйіп кетеді. Бір жылдың үш жүз күнінде жел соғып, оның 17-38 күнінде шаңды борандар тұрады.

Көптеген ғылыми зерттеулер ауа ылғалдылығының төмендеуін, жылдың әр мезгілінде температураның күрт өзгеруін ғарыш ұшу аппараттарының жұмысымен байланыстырады. Алғашқы (1981 – 85 жж.) эксперименттік бақылаулар қуатты ғарыштық ұшу аппаратының «Спейс — Шаттл» немесе зымыран жеткізгіш «Сатурн — 5» аппаратының ғарышқа ұшыру кезінде Канаверал – Европа жағалауымен Солтүстік Атлантаға дейінгі аралықтың ауа ағынының (циклон) өзгеруін, ал жылдың жылы уақытында (жаздық) «Плесецк» ғарыш айлағынан ұшырылатын қуатты ұшу аппаратының әсері бұрынғы Одақ территориясының Орталық Европалық бөлігіне және солтүстік-батыс облыстардың атмосфералық ауа ағынының активтілігінің жоғарылауына әсерін тигізетінін дәлелдейді. Қуатты ғарыш ұшу аппараттары ұшырылатын «Байқоңыр» ғарыш айлағына жақын орналасқан аймақтарда ауа райы күрт бұзылып, 3-5 тәулікке дейін боранды құм суырып, жел болып, температураның (0-60С) төмендеу процесі жиі байқалатыны белгілі. Бұл процесс суы тартылып, табаны кеуіп, тұзға айналған Арал аймағы үшін қаншалықты кері әсері барын айтпасқа болмайды. «Байқоңыр» ғарыш айлағы орналасқан аймақтың басты экологиялық мәселесі – Арал теңізі деңгейінің төмендеуі және жердің тұзданып құрғақшылыққа айналу процесі. Сондықтан ғарыш айлағының жұмысы қоршаған ортаға қосымша кері әсерін тигізуде.

Answer 2

Байқоңыр ғарыш айлағы Казахстанда орналасқан жер, ол казак тілінің алып өткен бірнеше саласынан бірі. Байқоңыр айлағының кең күлі, ауа райы, жеріндегі табиғаттанушылығы мен кейінгі жылдарда даму жасауы арқылы, ол молшылық және қиыр-қиырдас андықтарының қонақтауына айналады.

Бұл айлағының алғашқы ғарыш космонавты Андрей Анатолиевич Бабкин тарапынан 1961 жылы іске асырылған. Ол теріс тереңдік айлағы болып табылады және оның кең күлі мен ауа райы космонавттардың зерек жерге қайтуын және космонавтың ғана кездесетін айлақтарын көруге қолдау көрсетеді.

Байқоңыр ғарыш айлағындағы космодром көбінесе космонавттық көйлек жасау үшін қолданылады. Осы космодромда әлемдік космонавттар өз жүрісінің бір бөлігін жасайды. Космодромда сапарланған ғана кездесетін айлақтар, ғарыш техникасы, ғарыш құралдары және космодромның басқа элементтері қолданылады.

Байқоңыр ғарыш айлағы Казахстандық космонавтік көйлегінің негізгі мекені болып саналады. Бұл жерде әлемдік космонавттар ғана ғарышқа баруға тырысады және ғарыштағы көптеген жобаларды жүзеге асырады. Байқоңыр ғарыш айлағының барлық бейнелері, космонавттық көйлек үшін өзінің сапарлануы мен жеткізушілері арқылы өтеді.

Байқоңыр ғарыш айлағы Қазақстан жерінің космонавтық санына оқиғалардың кезінде оқтану үшін маңызды рөл атқарады. Ол космонавттық құралдар мен жобаларды қолдану арқылы жерге қайту, саяхаттарды жасау және ғарыштағы қызметтерді дамыту мүмкіндігін береді. Байқоңыр ғарыш айлағының кезеңдерінде бірнеше маңызды ғарыш космонавты, орбиталы бейнелер, жерге қайту, техникалық проблемаларды шешу және ғарыштағы қызметтерге арналған жобаларды дайындау жасалады.

Сіздерге берілген ақпарат бойынша Байқоңыр ғарыш айлағының қазіргі күнде қалыптастыруы мен космонавттық құралдарды дамытуы туралы толықтыруы керек. Бұл айлағының құрылысы мен оның қосымша бейнелері туралы толық ақпарат алу үшін космодромны жаңарту органдарының сайтына көз жеткізе аласыз.