Question

7. Төл сөз бен автор сөзін қатыстырып, «Туған табиғатқа саяхат» тақырыбында шағын мәтін жазыңдар.төл сөз автор сөзі болсыншы​

Answer 1

Туған табиғатқа саяхат

Бүгін Әсия сыныбымен табиғат аясына шықпақшы. Оны өлкетану пәні мұғалімі ұйымдыстырды. Балалар тек серуендеп қоймай, туған жердің табиғаты туралы ақпарат біледі. Саяхатқа Әсия құрбысы Данамен бірге жиналды. Дана:

– Анау қолыңдағы не зат? - деп Әсиядан сұрады.

– Термос қой.Дүкеннен пластиктегі сусындарды алғанша,осылай термоспен жүрген артық.Пластик табиғатқа едәуір зиян әкеледі ғой.

– Ия,үлкен зиян.Мен де ғаламтор желісінен бірнеше деректі фильмдерді көріп пластикті тастадым.Азық-түлікке шыққанда қайта-қайта пластик қаптарды ала бергенше матадан тігілген қап сатып алдым.Ыңғайлы әрі әдемі.

– Шынымен де,дұрыс істегенсің."Адамның табиғатсыз күні жоқ, табиғаттың оны айтар тілі жоқ" дегенге келеді ғой.

– Ия.Бұрын аса мән бермейтін едім.Жақында ғана біздің тастаған қалдығымыздан қаншама тіршілік иелері зардап шегетінін көріп,қорықтым.Бұдан былай барынша сақ болуға, табиғатты аялауға бекіндім, - деп екі құрбы автобусқа орналасты.

Ауа райы тамаша болды. Балалар түрлі ойын ойнады. Суретке түсті. Өсімдіктерді зерттеді. Мұғалімі: "Республика аумағының 10%-ы биік таулы өңірлер үлесіне тиеді, қалған бөлігі – ойпат, жазық, үстірт, қырат жерлер" деп бірнеше ақпаратты бөлісті. Осылай оқушылар саяхаттан көңілді оралды.

Answer 2

Төл сөз және автор сөзін қатыстырып, «Туған табиғатқа саяхат» тақырыбында шағын мәтін жазу кезінде сөз таңбалары мен сөйлемдерді қолдану маңызды рөл атқарады.

Төл сөздері, сөйлемдерге бірлік, бүйіктік, маңыздылық қоса алады. Олар анықтамалық, сипаттаулы, ерекше, түсіндіргенді сөйлемдерді құрайды. Төл сөздерін пайдалану арқылы автор тағамын, сезімін, байланысты болатын жаттығуларды, дүниедегі көрнекіліктерді, ойындарды, оқиғаларды жетілдіреді. Мысалы, "сұлу", "үй", "аң" сөздерін пайдалану арқылы "түнгі күнге баратын сұлу", "күнге төсек үй", "аңға шығу" сөйлемдерін жазу мүмкін.

Автор сөзі де сөйлемдерге ескерімді, замануи, бірлік, бүйіктік, шараларды, көмекшілерді, тақырыптың бастауын білдіреді. Автор сөзін пайдалану арқылы автор танымын, тәжірибесін, көздерін, дүниедегі білімін, тағамын, сезімін, соншалықты жетілдіреді. Мысалы, "өткен жылдың желтоқсан айында", "әлемнің белгілі жерлерінде", "көмекшілеріміз ата-аналарымыз" сөйлемдерін жазу мүмкін.

"Туған табиғатқа саяхат" тақырыбында шағын мәтін жазу кезінде төл сөздері мен автор сөзін туындап, тақырыпты жетілдіру, оқырақ беру, ой-сезімдерді түсіндіру үшін пайдалану керек. Төл сөздері мен автор сөзін дәлелдеп, тақырыптың маңыздылығын, сипаттаулылығын, қызығушылығын, соншалықты жетілдіруге болатын әсерін арттыру мүмкін.