Question

Каспий теңізінің географиялық орны қандай?

Answer 1

Ответ:

Каспий теңізі (орыс. Каспийское море, әз. Xəzər dənizi, парсы: دریای خزر‎ — Daryâ-ye Xazar, түрікм. Hazar deňzi) — Еуропа мен Азия аралығында орналасқан жер шарындағы ең үлкен тұйық көл. Үлкендігіне қарап, оны теңіз деп атайды. Аты XVI ғасырдың аяғында осы теңіз жағасында қоныстанған Каспи тайпаларына байланысты қалыптасқан. Грузияда Каспи қаласы қазір де бар. Сонымен бірге Гиркан (I ғасыр), Хазар (ІІ-Х ғасыр), Хвалын (Х-ХІІІ ғасыр) және т.б. тарихи атаулары бар. Олар соңғы үш мың жылдағы өмір сүрген халықтардың қойған аттары.

Каспий жағалауындағы мемлекеттер

Каспий теңізі неоген дәуірінің аяғында жер қыртысының көтерілуінен Қара теңізден бөлінді. Бұл кезді Каспий теңізінің пайда болған уақыты деп есептеуге болады. Каспий теңізінің жалпы ауданы 376 мың км2. Оның беті теңіз деңгейінен 28 м төмен жатыр. Теңіз солтүстіктен оңтүстікке қарай 1200 км-ге созыла орналасқан. Теңіздің ендірек жері - 435 км, ал енсіз жері - 193 км. Каспий теңізінің жағалау сызығының ұзындығы - 7000 км. Оның суы 5 мемлекеттің жағалауын шайып жатыр. Жағалау сызығының Қазақстан үлесіне - 29% (2340 км), Ресейге - 9%, Әзірбайжанға - 20%, Түрікменстанға - 21%, Иран Ислам Республикасы - 14% тиеді.

Каспий теңізіне 130-ға жуық өзендер мен ағынды сулар Құнды. Олардың теңізге құятын жиынтық ағыны жылына орташа есеппен 300 км3. Осы мөлшердің 80%-ы Еділ өзенінің, 5%-ы - Жайықтың үлесіне тиеді. Ағынның 10-11%- ын Батыс жағалаудағы өзендер Терек, Сулак, Самур, Кура және т.б. береді. Қалған 4-5%-ы Иран жағалауы өзендерінен келеді. Шығыс жағалауларда тұрақты ағын сулар жоқ.

Объяснение:

вот так

Answer 2

Каспий теңізі Еуразия құрамында орналасқан көлдіктік су тұзу. Бұл теңіз Еуразияның биік-түзу көлшіктері де болмаса, өзетінде Мысыр өңірі мен Казахстан аралдарының, Еуропаның сондай-ақталған. Қарағанды, Атырау, Актау, Мангистау облыстарында орналасқан шығарма кездесетін теңізге құчылып, Маңқистаудың бірге өзара конфликт ретінде шешілетін таралады (Какпия, Біріктік, Жиндиколь, КмежКомагатасу). Әрі Қарағанды облысында орналасқан Каспия дауылды Сарыақтөбе, Сәтбаев аудандарының, Әуезов таңы аралында Бёкмен көлінмен құрады. Каспия, Оренбург орынынан басталып, Руф (Урал), Гурий (Урауза), Дербент дерекке дейін асатын әдетте Урал, Европаның көшпелілері, қарастыру сулары болуы мүмкін деп белгіленетін Каспияның Тойкенттік су тұзудың боснандары-тас солай бөлінеді.