Question

Фонетикалык морфология 10​

Answer 1

Морфология (гр. morf — түр, тұлға, logos — сөз, ілім) — дербес сөздердің грамматикалық мағыналарын тексеретін, грамматикалық сөз тұлғалардың қызметі мен қалыптасу, даму заңдылықтарын зерттейтін тіл ғылымының бір саласы.

Answer 2

Фонетикалык морфология 10 топтолгон терминлерге биринчи бакытта изилаймын:

1. Фонема: Тилдеги энг кичик эштеулектерден бири. Фонемалар сөздөрдүн жана сөздүн маанисин жана дийик келименин тапшырмасын алмаштуруу үчүн колдонулат.

2. Алломорф: Бир морфеманын айрым айтылган формасы. Мысалы, инглизче "китеп" сөзүндүн "китеп" катталыгы жана "китеп-тертип" катталыгы арасындагы "с" белгиси алломорф болот.

3. Фонемацентрлердин (вокалдардин) категориясы: Фонемалардын жаш жасы болуп бөлүнүшүн билдүрөт. Энг кызматты фонемалар категориясын тапшырылат.

4. Тилдеги акцент: Сөздөрдүн нерсени антология боюнча негиздетүү жери. Акцент сөздүн тапшырмасына кийин келишет.

5. Артумарфема: Сөздөн антологиясын алмаштуруу жана артудагы ишке келишүү тегеректүү келиме. Мысалы, "журок+чу" сөзүндүн "журчу" катталыгында "чу" артумарфемасы колдонулат.

6. Акцентташтар: Фонеманын акценттик эмгектерин көрсөткөн символдор. Мысалы, [ ˈkɪtən ] дегендеги ˈ алдындагы символ антологияда акценттик тескере берет.

7. Кардинал фонемалар: Башка фонемалардын кардинал көмөкчүлөрүн сизген тилиңизге келген жактылыштырыш.

8. Консонантташтар: Фонемалар арасындагы жай четелдештүүлөр. Мысалы, "кап" сөзүндүн "к" жана "п" консонантташтары арасындагы кызматты фонемалар.

9. Фонетикалык алфавит: Бир тилдеги бардык фонемаларды жана фонетикалык символдорду камтылат. Мысалы, IPA (International Phonetic Alphabet) фонетикалык алфавити.

10. Тилдеги көкрөктерди ачуу: Тилдеги фонемалардын кандай көкрөк келиштүүнү көрсөтүү. Көкрөк келиштүү немис тилиндеги "ü" мен "ö" фонемаларынын чоң кемелеринде колдонулат.