Question

Сөйлемімізде зат есім қандай рөл атқарады

Answer 1

Зат есім сөйлемде бастауыш рөлін атқарады.

Answer 2

Зат есім, қазіргі ұғымдағы грамматикалық сынамдар бойынша, атаулы деген бірінші категорияға кіреді. Ол әдетте негізгі есімге немесе белгілі іс-әрекетті атап алады. Сөйлемдегі зат есім, көптеген оқиғалардың (дейін, болып жатыр, орындалып жатыр, кездесіп жатыр, жоғарылау, кету, келу, жату, тұру, жасау, тапсыру, айту, ету, бітіру, өту және т.б.) бірімен бірге келеді. Зат есім, олардың іс-әрекетін, салыстыру және ағымдағы уақыттағы жұмыс істеушін біріктіруге мүмкіндік береді.

Мысалы:

• Айсқан тудыға бастап, әдеттегі суды алдым. (Айсқан тудық: зат есім)
• Осында сағатты ашыңыз, таңдақтан кейін келесі тапсырмаңызды береміз. (келесі тапсырма: зат есім)
• Осы бейне бойынша әрекетті ашыңыз. (әрекет: зат есім)
• Балалар көптеген сақиналушы ой-сөздерді түсінеді. (сақиналушы ой-сөздер: зат есім)

Зат есім, атау талқылауына негізделген есім және көптеген әйелдерде "п" ырғасының артынан "-п" пернелерімен айналады. Мысалы: әйел атауы "ұстаз" екінші категорияда болса, оның зат есімі "ұстазбап", "ұстаздап" (жасылдау сөйлемінде), "ұстазба" (қарау сөйлемінде) болады. Қазақ тілінде зат есімді қоса алатын басқа пернелер де бар.