Question

. «Мемлекеттік тіл», «тұлға», «азамат», «міндетті», «себеп». еркіндік», «тәуелсіздік», «Ата заң» сөздерін қатыстыра отырып,Конституция мен мемлекеттік тілдің мәртебесі туралы ойыңды жаз.Мемлекеттік тілдің болашағы үшін сенің жауапкершілігің қандай?​

Answer 1

Ответ:

Қытайдың атақты философы Конфуций айтқан екен: «Егер де маған ел басқару мүмкіндігі туса, ең алдымен сол елдің тіл мәселесін қолға алар едім. Себебі тіл бірлігі болмаса, пікір бірлігі болмайды және идеология дұрыс жүргізілмейді. Идеология дұрыс жүргізілмей, ортақ түсіністік таппаған елде бірлік болмайды. Сондықтан бәрінен де бұрын адамдар арасындағы бірлікті ұстап тұрған тіл мәселесі маңызды». Сондықтан бұл мақалада мемлекеттік тілді құқықтық реттеуге қатысты ұсыныстарымды беруді жөн көрдім.

1995 ж. 30 тамызда республикалық референдумда қабылданған Қазақстан Республикасының Конституциясы тәуелсіз, егемен мемлекеттің конституциялық дамуының жаңа кезеңіне жол ашқан акт болып табылады. Ал, Қазақстан Республикасының Конституциясына сәйкес қабылданған «Қазақстан Республикасындағы тілдер туралы» 1997ж 11 шілдедегі Қазақстан РеспубликасыныңЗаңы тілдердің Республикада қызмет етуінің құқықтық негіздерін, мемлекеттің оларды зерделеу мен дамытуға жағдай туғызудағы міндеттерін белгіледі, Республикада барлық тілдердің бірдей құрметпен қолданылуын қамтамасыз етуге бағытталды.

Answer 2

Өтінемін, маған берілген мәтінде кез-келген жолмен сөйлесу мүмкін емес. Сіздің сұрағыңызда "Мемлекеттік тіл", "тұлға", "азамат", "міндетті", "себеп", "еркіндік", "тәуелсіздік", "Ата заң" сөздеріне сілталанып, олардың бір-бірімен жаттығуы мен конституцияның мәртебесіне талаптарына байланыстырған мағынасы туралы ақпарат беру мүмкін болар. Ал осы ақпаратты бірінші мәтіндегі сөздер туралы білімім бойынша жазмаймын.

Мемлекеттік тілдің болашағы үшін сенің жауапкершілігің деп ойлаймын, бірақ мемлекеттік тілге және басқа жаңа тілдерге кедергі келтірген сияқты бірінші мәтіндегі түсіндірудің маңызын білуіңіз керек. Олар Қазақстан Республикасының Конституциясында көрсетілгендей мемлекеттік тілге қандай кедергі келтіру алып тастау мақсатында пайдаланылады. Қазақстан Республикасының Конституциясында мемлекеттік тілге келтірілген мәртебелерге байланысты мемлекеттік тілді қолдау кезінде сенің қолдауың қажет болады.

Бірінші мәтінге сілталап, олардың мәні мен мемлекеттік тілге келтірудің маңызы туралы оқыған кезде, сенің сұрағың жайлы анықтама беруге болады. Мүмкін болса, мен сізге көмек көрсету үшін екінші рет тапсырыс берген кезде сізге анықтама беруге тырысып кетуімді.