Question

Ш.уалиханов омбыда оқыған жылдары туралы мәлімет​

Answer 1

Ответ:

Шоқанның ата-бабалары атақты сұлтандар әулетіне жатады. Оның арғы бабасы Абылай ханХВЫЫ ғасырдағы айбынды қазақ билеушілерінің бірі болды. Ал атасы Уәли хан патша үкіметі ресми түрде бекіткен қазақтың соңғы ханы еді. Шоқанның әкесі - Шыңғыс Уәлиханов білімді адам болған. Ол 1834 жылы Омбыда Сібірдің казак әскери училищесін бітіріп, орыс армиясында жоғары әскери шен - полковник атағын алды және Қазақстанды басқару аппаратында бірсыпыра жауапты қызметтер атқарды: Құсмұрын округінің аға сұлтаны, Сібір қырғыздарының облыстық басқармасының кеңесшісі, Көкшетау округінің аға сұлтаны болды. Россияның алдында сіңірген еңбегі үшін оған өмірлік мұра ретінде дворян атағы берілді. Шоқаннын анасы жағынан туыс нағашылары — Баянауыл өлкесіндегі атақты Шормановтар әулеті болатын. Шорманов Мұса орыс армиясының полковнигі, белгілі қазақ биі, Баянауыл сыртқы округының аға сұлтаны еді.

Answer 2

Кешеңболоқ Шабданулы Шуалиханов Қазақстанда туған, қазақ шығармашысы және қазақ ғалымы болып табылады. Ол Омбыда 1835 жылы туған болса да, оның анық туған жылы жазылмаған. Ол 1856-1857 жж. Омбы қаласының медресесінде оқудан өтіп, 1863-1866 жж. Петербург қаласында жаттығу академиясында, 1866-1871 жж. Казан қаласында оқыған. Академияда "Қазақ тарихы" атағындағы диссертациясын жазған.

Ш. Шуалихановтың аса ғалымдығы, атамасы мен мекен-жайы Қазақстан тарихы мен географиясының зерттеулерінше болып табылады. Ол қазақтардың тарихын, әдебиетін, тасу кешенін жасаушылықтарын зерттеп, олардың араласқан байланыстарын бағалаушы ғалым болып табылады.

1871 жылы Ш. Шуалиханов "Қара соғыс" атағындағы журналды өңдеу учаскесінде кіріспе жасаған. Осы өңдеудің аяқталуына дейін ол Орда тарихы, басқа да мәселелерге жеткізгенін білдіреді.

1871 жылы Оренбург ауданында Орта Жол саласында қолданыста болған армия қарулысы таратқан шаруашылығын жіберу кезінде ол аурухана басылып, сондай-ақ шаруашылықтар қамтамасыз егетілді.

1871 жылы қарулы-салтанаттың бас казначейі Сырым Дарыбайұлының басқаруында аластан ашылған суда оны "Қара соғыс" қалпындағы өзге сотқа қарсы шаруашылыққа қатысты қойып, оны шаруашылық патшасы Кенесары Касымовмен бірге салды. Сондай-ақ, қарулы-салтанаттың алтын ордасы оны "жергілікті сиюп қамту", "салтанатқа қарсы" қарастырды. Бұл аймақта шаруашылық тымсызданды.

1872 жылы "Қара соғыс" өткенінен кейін Ш. Шуалиханов Орынбор жасаушы каталогын, Орта Жол мен Оренбург музейдерін баяндады, Орынбор кеңсесінің бас мөлшері мен орта жол кеңсесінің бас мөлшерін белгіледі.

Ш. Шуалихановтың биік білімі, зерттеулері, ойын-сауықтарға қатысуы Қазақстан тарихы мен қоғамдық-әдістемелік жетекшісі ретінде құрмет тартылды. 2001 жылы оның қарулы-салтанаттың бас тарихи болғаны атап, Халықаралық Ш. Шуалиханов атағында Казақстан Республикасының Президентінің "Қазақстан Республикасы Президентінің қызметкері" медалімен белгіленді.