Question

1. Өздік етіс дегеніміз не? Жұрнақтары қандай? Мысалдар жазыңыз. (Что такое возвратный залог? Какие у него суффиксы? Напишите несколько примеров к ним); 2. Адамзат тарихындағы жазу мәдениеті туралы не білесіз? (Что вы знаете о письменности в истории человечества?); 3. Көне түркі зерттеушілерінен кімдерді білесіз? (Кого знаете из исследователей древнетюркской письменности?); 4. «Күлтегін» жыры туралы не білесіз? (Что знете о сказании «Кюль-Тегин»?) ; 5. Ахмет Байтұрсынов кім , ол кісі туралы не білесіз? (Что вы знаете об Ахмете Байтурсунове?)

Answer 1

Өздік етістік деген болмайды,өздік етіс деген болады.Өздік етіс: Қимылдың іс-әрекеттің орындаушысына, іс иесіне тікелей қатыстылығын білдіріп, әдетте сабақты етістіктерден -ын, -ін, -н жұрнағы жалғану арқылы жасалатын етістің түрі өздік етіс деп аталады. Мысалы: Таң атқанша тарандық.

Түркітанушы, публицист, педагог, аудармашы, қоғам қайраткері Ахмет Байтұрсынұлы 1872 жылы 5 қыркүйектe қазіргі Қостанай облысы, Жангелді ауданы Сарытүбек ауылында дүниеге келген.

Answer 2

1. Өздік етіс, немесе возвратный залог - бұл сөздік түрде белгілі етістік әрекетті ақпараттырады, оны өздіктік бастапқы жақтағы өткізушіге арналған. Бұл әрекетті орындаушы басқа бір ақпараттыра алмайды. Өздік етісге арналған суффикстер дайындау, шығару немесе қайтару, орналастыру және т.б. болуы мүмкін.

Мысалы:

• "Ойнау" (ою) - өздік етіс сілтемесі болып, "ойнап кету" дегенді білдіреді. "Өзі ойнады" деген сияқты.
• "Оқу" (оқу) - "өзі оқып жатады" деген сияқты.

2. Адамзат тарихындағы жазу мәдениеті - бұл адамдардың белгіліліктерді жазу жолымен ақпараттырады. Бұл мәдениеттерді жасау қажетті болып, адамдар өздерінің тарихын, күнделікті белгілерін, ойын-сауықтарды жазбалайды. Қазіргі таңда тарих біліміне салынған кейбір тарихи письменностер: қарапапақ, хиероглифтер, қиликтер, жіберушіндер және басқалар.

3. Көне түркі зерттеушілерінен білімім де берілмеген, бірақ кейбір ғалымдар: Махмұд Қашқари, Ыса Мерген, Рашид ад-Дин, Абулгази, Кутадгу Билик және басқалар туралы білінеді. Бұл зерттеушілер орталығы Түрік денесі мен тарихының белгілі мәселелерін зерттеді.

4. "Күлтегін" жыры - бұл Қазақстан тарихының маңызды кітаптарынан бірі. Мәтінде жергілікті тарихи событиялар мен мал жайлары түсіндірілген. Бұл қазіргі Казахстан территориясындағы Қараханид елінің дамуы мен құралу тарихынан бағытталады.

5. Ахмет Байтұрсынов - бұл Қазақстан Республикасының басқарушысы, әдеби жазушы, оқушы, журналист және тарихшы. Ол қазірғі уақытта шешен жылында алғашқы Ресейдегі Казахстан Кеңесі басшысы болып тағайындалды. Ахмет Байтұрсынов ата-анасына арналған "Байтұрсын ата" кітабы арқылы танымал. Оның әдеби жолдастығы мен тәрбие беруші көрсеткіштері Қазақстанда дамуында маңызды рөл атқарды.