Question

Қорқыт ата кесенесі туралы мәлімет ​

Answer 1

Ответ:

Қорқыт Атаның сегіз қырлы күмбезді мазары қәзіргі Қызылорда облысы, Қармақшы ауданына қарасты теміржол станциясына жақын Сырдария өзенінің жағасына /IX—XI ғ./ орнатылған. Мазардың сыртқы көрінісі қазақтың киіз уйі сияқты дөңгелек. Ә. А. Диваев пен И. А Кастаньенің зерттеуі бойынша /IX ғ. / мазар кірпіштен салынған. Ішкі жағы қазақтың түрлі оюларымен безендіріліп, кереге, уықтар бейнеленген. XIX ғасырдың аяғында Қорқыттың табыты басқа жерге көшірілгең, мазарының қалдықтарын Сыр суы шайып әкеткен. Соңғы жьілдары /1978—1980/ Қазақстан Республикасы тарихи және мәдени ескерткіштерді қоргау қоғамы Орталық советі Президиумының шешімі бойынша арнайы қаржы босатылып, Қорқытқа мәңгі ескерткіш орнатылды.

Алматылық жас архитектор Ибраев Бектің жобасы бойынша жүзеге асырылған, қазақтың көне музыкалық аспабы — қыл қобыз бейнеленген бұл ескерткіш желмен бірге ыңылдап, үн салып тұрады. Ескерткіш Қызылорда облысы, Қармақшы ауданының теміржол станциясына жақын жерден бой көрсетеді. Қорқыт Ата мазарын 1898 жылы қазақтың көрнекті фольклорисі, қазақ ауыз әдебиеті үлгілерінің белгілі жинаушысы Ә. Диваев түсіріп алған екен. Сол фото-сурет Стамбул университетінің профессоры М. Ергиннің /Китаби Қоркыт/ еңбегінде пайдаланылған.

Answer 2

"Қорқыт ата" кесенесі Қазақстанда жүргізілетін екінші ел тілідегі ата кесенесінің атауына сәйкес келетін атау. Оны Қазақстан Республикасының Қорқыт аудандарында, ал ең көпшілікпен Орал, Атырау, Ақтөбе облыстарында пайда болатын балаларға береді. Қорқыт ата атауы араб тілінен өткен болса да, оның мәні Қазақ тілінде "қоқыт ата" дегеніміз - "қырқыт ата". Бұл кесененің орнына қолданылатын атау қорқыт болып аталған. Кесенені осы атаумен бірге, оның құрметін білу және балаларға беретін атаулар қорқыт ата кесенесінің атасы болады.