Question

"Билер сөзі - нақылдың көзі" тақырыбында шағын эссе жазыңдар

Answer 1

Қазақ шешендік өнерінің піспегі – шешен билер де, күбісі – халық. Ел есінде жүрген шешендік нұсқалардың туындыгері – шешен - би. Халық заманы озған сайын әлгіндей сөз үлгілерін талқыға салып, қырлап, өңдеп, құлпыртып әкеліп, кейде тіпті сан - саққа жүгіртіп әркімдердің (шешен - билердің) атынан айтады. Осындай әдеби - халықтық, фольклорлық сұрыптаулардан кейінгі біздің заманымызға келіп жеткен шешендік сөздер шымырқанған қымыздай жұтылған, таңдай татарлық дүниелер болып келеді. Қазақта шешен, би деген ұғымдар дербес тұрып та, қосарланып та айтыла береді. Белгілі бір шешендерін өкіл деп танысақ, мәселен, Жиренше шешен, Зілқара шешен, Әлібек шешен, Сүйінбай шешен, Бөлтірік шешен, Шәңкі шешен, Мүсіреп шешен, Тұяқ шешен, ал енді бір сыңарын би деп түстеу, мәселен, Майқы би, Аяз би, Мөңке би, Әйтеке би, Бала би т. б. деп атау қалыптасқан. Би атауы - әлгіндей емес, белгілі бір мақсатқа, мемлекеттік мүддеге қызмет ететін, жалпы шешендіктен салыстырмалы түрде тар арнаға ыңғайланған шешендердің тобын көрсететін атау.

Answer 2

"Билер сөзі - нақылдың көзі"

Біздің тіліміздегі де басқа көлемді сөздерге салынған бір айырбасты аймақ "билер сөзі" деп аталады. Бұл сөзге мекенді, жергілікті және бетіндегі маңызды сипаттамалар берілген. Мұның бірі, бизнес, саясат, культура және өмір бойынша барлық жағдайларда пайда болатын аймақтық сөйлеу стилінде қолдануы. Қазіргі заман бойынша билер сөзі, адамдардың бір-бірімен байланысуын жасауға арналған, бір рет және көп рет қолданылатын бір сөйлеу әдісі болып табылады.

Билер сөзінің бетінде "нақылдың көзі" деп аталған. Бұл мәтінді оқыған кейін, адам тымсық ерекше деген жасушалардың арасында қатынастық пайда болуы мүмкін. Өйткені ол, басқа адамдардың ішінде не болып жатыр, не ол туралы ойлайтынын білуге болатын айырмашылықты көрсетеді.

Мұндай мәтіндерді талдау кезінде біз кездесетін бірден-біреулі аймалайтындықты ойлау қабілетімізді жеткізуіміз мүмкін. Бұл арқылы біз ойлаудың маңыздылығын түсіну, басқалардың ерекшеліктерін зерттеу және түсіну мүмкіндігіміз болады. Мұндай мәтіндерді талдау арқылы біз даму қабілетімізді жетілдіруге, басқаларды түсіну және қамтамасыз етуді меңгертуге болатын мүмкіндіктерді ашады.

Білер сөзі - нақылдың көзі. Бұл сөздердің маңызы, кез келген мәтінді оқыған кейін адамдар арасында ойлау және түсіну мүмкіндігін ашады. Бұл арқылы біз ойлау қабілетімізді жетілдіруге, ерекшеліктерді түсінуге және басқалармен дамуға болатын мүмкіндіктерге ие боламыз.