Question

Ілгерінді ықпал анықтамасы? көрші екі дыбыстың бір-біріне әсері алғашқы дыбыстың өзінен кейінгі дыбысқа әсері кейінгі дыбыстың алдыңғы дыбысқа әсері жалғаулардың жуан, жіңішке жалғануы

Answer 1

Дыбыс үндестігі Түбір мен қосымшаның жігіндегі, сөз бен сөздің арасындағы дауысты және дауыссыз дыбыстардың көршілес дауыссыз дыбыстарға ілгерінді-кейінді ықпал етіп өзгертуін дыбыс үндестігі (ассимиляция) дейді. Қазақ тілінде дыбыс үндестігінің үш түрі бар: ілгерінді ықпал, кейінді ықпал және тоғыспалы ықпал. ІЛГЕРІНДІ ЫҚПАЛ Сөз ішінде немесе сөздер аралығында алғашқы дыбыстың өзінен кейінгі дыбысқа әсерін тигізіп тұруын ілгерінді ықпал дейміз. а) Сөздің соңғы дыбысы дауысты, я үнді, я ұяң дауыссыз дыбыстардың бірі болса, дауыссыздан басталатын қосымшаның бірінші дыбысы не үнді, не ұяң болады. Мысалы: бала-лар (бала-дар не бала-тар емес), күздік (күз-тік емес), қар-лы (қар-ды, қар-ты емес). ә) Сөздің соңғы дыбысы қатаң болса, не сөз б, в, г, д дыбыстарының біріне аяқталса, оған қатаң дыбыстан басталатын қосымша жалғанады. Мысалы: от-пен (от-бен я от-мен емес), космос-қа (космос-ға я космос-да емес), Ленинград-қа (Ленинград-ға емес). б) Біріккен сөздердің, сөз тіркесінің алғашқы сыңары қатаң болып, соңғы сыңары ұяңнан басталса да ол қатаңға айналады, бірақ жазғанда түбірі сақталады. Мысалы: айтылуы: жазылуы: Қоныспек Қонысбек Тыныспек Тынысбек тас пер тас бер в) Біріккен сөздердін, сөз тіркесінің алғашқы сыңары дауыстыға, я үндіге, я ұяңға аяқталып, екінші сыңары қатаң дыбыстан басталса, айтылуда қатаң дыбыс ұяңданып естіледі, бірақ жазғанда түбірі сақталады

Answer 2

Ілгерінді ықпал анықтамасы дискретті математикалық модельде жасалған кескінде қолданылатын бір дегеніміз болады. Бұл анықтама, көрші екі дыбыстың бір-біріне әсерін білдіреді.

Әдетте, кездейсоқ қиындауы болмаған жұмыстарда өзара әсерлі екі дыбыс арасындағы алмасу әріптестің (x, y) координаталарын пайдалана отырып анықталады. Көрші екі дыбыстың бірінен кейінгі дыбысқа әсері кейінгі дыбыстың алдыңғы дыбысқа әсері жалғаулардың жуан, жіңішке жалғануын білдіреді.

Анықтама көрсетілген математикалық модельдерді, мәселелерді шешу үшін алғашқы дыбыстың өзінен кейінгі дыбысқа әсерін көрсетеді. Оның арқасында алғашқы дыбыстың өзінен кейінгі дыбысқа жататын жалғаулар, жіңіштердің санын, жуанын, жалғануын білдіреді.

Сізге көмек көрсету үшін кейбір мәліметтерді беруім керек, оларды беріңіз.