Question

Қазақ тілі 5-сынып Ертегі оқып отырған Айғаным бір сөзді түсінбей қалды. Дауыстап қайталап оқыды. «…Тұмсығына ат тұяғы тиген қасқыр мұрттай ұшты». Айғаным «мұрттай ұшты, мұрттай ұшты…» деп ішінен қайталады. Бәрібір түсінер емес.Айғаным кітабын көтеріп, атасына барды. – Ата, «мұрттай ұшты» деген не? – «Мұрттай ұшты» дейсің бе? «Мұрттай ұшты» деп жалп етіп, ұшып түскенді айтады, – деді атасы. – Кейде «қалпақтай ұшты» дейді. Айтпақшы, «мұрттай ұштының» тағы бір мағынасы бар. Аяқ астынан қатты ауырып қалғанда да «мұрттай ұшты» дейді.– Түсіндім! – деді Айғаным. – Бірақ неге жай ұшпай, «мұрттай ұшады?» – Енді мына қызықты қара. «Алмұрт» – негізінде парсының сөзі. Парсылар бұл тәтті жемісті «муруд» деп атайды. Біздің тілімізге енгенде сәл өзгеріске ұшырап, алдына «ал» қосылған. Сөйтіп, «алмұртқа» айналған. Демек, «мұрттай ұшу» деген – «сабағынан үзілген алмұрттай ұшып түсу» деген сөз. Сөздің мәнін ұғып алған Айғаным өз бөлмесіне асықты. Орта жолдан үзілген ертегіні жалғастырып, тезірек аяғына жетпекші. «Балдырған» журналы, №4, 2019 1. Мәтінге сай тақырыпты таңдаңыз.А) Қызықты ертегі В) Сөздің мәні С) Аттың тұяғы D) Тәтті алмұрт2. Мәтіндегі қаратпа сөзА) Айғаным В) Ата С) Жеміс D) Ертегі3. Айтылуы мен жазылуында айырмашылық бар сөзА) ат В) тұяғы С) қасқыр D) мәні4. Жуан дауысты дыбыстардан жасалған сөзА) тезірек В) кітабын С) тілімізге D) тұмсығына5. Ертегіден алынған сөйлемА) Парсылар бұл жемісті «муруд» деп атайды. В) Тұмсығына ат тұяғы тиген қасқыр мұрттай ұшты. С) Біздің тілімізге енгенде алдына «ал» қосылған. D) Сабағынан үзілген алмұрттай ұшып түсті.6. Бірыңғай езулік дауысты дыбыстардан жасалған сөзА) қалпақтай В) түсінер С) мұрттай D) оқыды7. Бітеу буынды сөзА) қасқыр В) ертегі С) атасына D) оқыды8. Үш буынды сөзА) тілімізге В) түскенді С) ертегіні D) тұмсығына9. Мәтіндегі сұраулы сөйлемА) Түсіндім В) Бірақ неге жай ұшпай, «мұрттай ұшады С) Енді мына қызықты қара D) Сөйтіп, «алмұртқа» айналған10. Қате жазылған сөзА) кейде В) жалп С) аурып D) ұғып11. «Ұғып алған» сөзіне мағынасы жуық сөзА) түсінген В) асыққан С) үзілген D) ұшып түскен12. «Алмұрт» сөзінің алғашқы нұсқасыА) ал В) мұрттай С) муруд D) алма13. «Тұмсығына» сөзінде ықпалдың қай түрі бар?А) ілгерінді В) кейінді С) тоғыспалы D) буын үндестігі14. Мәтін мағынасына сай сұраулы сөйлемА) Ата, алмұрттың дәмі қандай?В) Ата, мына сөздің мағынасы қандай?С) Ата, ертегі қызықты ма?D) Ата, оқуға кітап бересіз бе?15. Қай сөзде дыбыс пен әріп саны бірдей емес?А) қатты В) парсы С) бөлме D) аяқ16. Буынға дұрыс бөлінген сөзА) ұш-ып В) тез-і-рек С) түс-ін-ер D) да-уыс-тап17. «Тұяғы, сабағы, аяғы» сөздеріне ортақ ерекшелікА) сөздердің барлығы екі буыннан жасалғанВ) түбір мен жалғау арасында кейінді ықпал бар С) сөздер үнді дауыссыз дыбыстардан құралғанD) түбір мен жалғау арасында ілгерінді ықпал бар 18. Мәтін бойынша берілген дұрыс ақпаратА) Айғаным жаңылтпаштың мағынасын түсінбеді В) Атасы сөздің екі мағынасын түсіндірдіС) Айғанымның атасы аяқ астынан ауырып қалды D) Сөздің мәнін ұққан қыз ойынға асықты19. Атасы мен немересінің сөйлесуіА) монолог В) диалог С) хат D) жарнама20. Мәтіндегі негізгі ақпаратА) Ертегі кейіпкерлері – ат пен қасқыр В) Айғанымның атасының жеміс бағы барС) Айғанымның түсінбеген сөзі көп D) Айғаным сөздің мәнін атасынан сұрады21. Мәтіндегі заттың атауыА) тезірек В) жеміс С) алған D) енді22. Мәтінде «қандай?» сұрағына жауап беретін сөзА) қызықты қара В) қатты ауырып С) тәтті жеміс D) бәрібір түсінбеді23. Дауыссыз «у» дыбысы бар сөзА) муруд В) ауырып С) ұшу D) түсу24. «Муруд» қай тілдің сөзі?А) татар В) парсы С) өзбек D) башқұрт25. Екі ұяң дауыссыз дыбысы бар сөзА) жеміс В) жалп С) бірақ D) сөзді26. Тұйық буынды сөзА) жеміс В) алмұрт С) ұшып D) жолдан27. «Бөлмесіне» сөзіне жалғанған жалғаулар саныА) біреу В) екеу С) үшеу D) төртеу28. Мәтіндегі атаның бойында бар қасиетА) шебер В) еңбекқор С) парасатты D) әділетті29. Тура мағыналы сөзА) аяқ астынан В) түсінер емес С) қалпақтай ұшты D) мұрттай ұшты30. Мәтіндегі Айғанымның бойындағы үлгі болар қасиетіА) кітап оқуға қызығушылығы В) өтірік айтпайтын адалдығыС) бауырларына қамқорлығы D) кесте тігу шеберлігі помогите срочно олимпиада!!!!!! пожалуйста 20 баллов даю​

Answer 1

Ответ:

1)В

2)В

3)В

4)D

5)B

6)D

7)A(деп ойлаймын)

8)В

9)B

10)C

11)A

12)C

13)мнаны билмим

14)В

15)D

16)D

17)мынаны да билмим сорри

18)В

19)B

20)D

21)B

22)C

23)B

24)B

25)A

26)B

27)B

28)C

29)B

30)A

Answer 2

Сізге мәтіндегі сұраулардың жауаптарын берейім:

1. А) Қызықты ертегі
2. А) Айғаным
3. В) тұяғы
4. С) тілімізге
5. С) Біздің тілімізге енгенде алдына «ал» қосылған.
6. С) мұрттай
7. А) қасқыр
8. В) түскенді
9. В) Бірақ неге жай ұшпай, «мұрттай ұшады?
10. С) аурып
11. С) үзілген
12. В) мұрттай
13. А) ілгерінді
14. В) Ата, мына сөздің мағынасы қандай?
15. С) бөлме
16. В) тез-і-рек
17. А) сөздердің барлығы екі буыннан жасалған
18. С) Айғанымның атасы аяқ астынан ауырып қалды
19. В) диалог
20. А) Айғаным жаңылтпаштың мағынасын түсінбеді

Егер сізде мәтінді толықтырған сұраулар болса, мен дайын да жауап беруге дайын боларым.