Question

1.Омоним болатындай тіркестер құрап айт. Жау, ер, ат, ой, арық, түй, ақ. 2.Омоним болатын мақал – мәтелдерден мысалдар келтір.

Answer 1

Мақал мәтелдер:

Омонимі бар мақал-мәтелдер:

1) "Айтулы достың малы бір,

кемедегінің жаны бір".

Бұл жерде омоним сөз – жан: 1) адамның , жан-жануарлардың (кейде өсімдіктердің де) бойындағы тіршілік қуаты туралы түсінік; 2) бір нәрсенің шеті:үстелдің жаны т.б.

2) "Алыстағы досыңа

ат берсең де жарасар —

үйіне мініп барсын деп.

Жақындағы досыңа

хат берсең де жарасар —

ұмытса есіне алсын деп".

Бұл жерде омоним сөз – ат: 1) адамның есімі; 2) жылқының бір атауы; 2) іс-қимыл:қоянды ат т.б.

3) "Ат жақсысын мақта,

Адам жақсысын жақта"

Бұл жерде омоним сөз – мақта: 1) талшықты дақыл; 2) затты не адамды мадақтау.

Көп мағыналы сөз бар мақал-мәтелдер:

1) "Атадан бала тумас па,ата жолын қумас па".

Бұл жерде көп мағыналы сөз – ата: 1) үлкен әке, әкенің әкесі; 2) ата жолы - ескіден қалған жөн – жоба, әдет – ғұрып; 3) ата жұрт - ежелгі мекен; 4) ата кәсіп – атадан келе жатқан шаруашылық.

2) "Талабы жоқ жас -

Қанаты жоқ құс".

Бұл жерде көп мағыналы сөз – қанат: 1) құстардың ұшып, қонатын дене мүшесі; 2) алты қанат ақ орданы тігуге кірісті.

3) "Бітер істің басына,

Жақсы келер қасыңа".

Бұл жерде көп мағыналы сөз – бас: 1) адамның, айуанның, жәндіктің дене мүшесі; 2) шөптің, ағаштың ең жоғарғы жағы; 3) таудың ең үсті, төбесі; 4) өзеннің, бұлақтың басталған жері; 5) таяқтың ұшы; 6) балтаның, шоттың ұшы бар жағы; 7) бір нәрсенің айналасы

Answer 2

1. Омоним болатындай тіркестер:

   • Жау (жау беру): Көпшілік жау бергендерді құрып айтар.
   • Ер (ер көрсету): Жерде көрсетілген ер өсіп шаруашылық етеді.
   • Ат (ат айту): Менің атым Айжан.
   • Ой (ой айту): Бала ой айтар екен, ой жасау керек.
   • Арық (арық көрсету): Кітаптың арығы көрсетілген жерде бар.
   • Түй (түй айту): Айтар айтастырмаған, өзі өзіне түй айтты.
   • Ақ (ақ болу): Су ақ болса, оны ішу керек.

2. Омоним болатын мақал: Мақалда мәтелдерден мысалдар келтіруді қолдану бар. Мысалы, "Үйіне кіруді жасап қой, алып тұрар екен" мақалында "үйіне кіруді жасап қой" деген мәтел пайда болған жерде "үйіне" - "үйіне кіруді" деген мақалдағы "үйіне" сөзі де қолданылған, бірақ ол өзі жұмыс істейді. Тіпті, мақал мәтелдерден жасалған, сондықтан омоним болады.