Question

Сұлтанмахмұт Торайғыровтың өмірбаянымен танысып,"Шәкірт ойы" өленің зер қойып оқыңыз.Ақынның өмірбаяны жайлы бір беттік конспект(қысқаша мазмұны)жазыңыз.​

Answer 1

Ответ:

Қазақтың ақыны, ағартушы-демократы Сұлтанмахмұт Торайғыров (1893–1920) - 28 қазанда Көкшетау облысы, Қызылту ауданында туған. 3 жасында шешесі қайтыс болып, 6 жасына дейін әжесінің тәрбиесінде болған. Кейін әкесі екі ұлымен Баянауылға көшіп, Торайғыр кентіне таяу жерге қоныстанған. Торайғыров алғаш әкесінен ескіше хат танып, 13 жасынан Мұқан, Әбдірахман, Тортай деген молдалардан дәріс алды. Өлеңге үйір, шығыстық сюжеттер негізінде жырлар туындатқан Мұқан молда тәлімінің Торайғыровтың ақын ретінде қалыптасуына игі әсері болғанымен, 1908 жылы баянауылдық Әбдірахман молданың қаталдығы, өлең шығарғаны үшін жас қаламгерді жазалауы оның дін мен молдалар жайлы теріс көзқарасының қалыптасуына негіз болған.

1911 жылы жаңаша оқыған Нұралы ұстазының көмегімен қазақ, татар тілдеріндегі әдеби кітаптармен, газет-журналдармен танысады.

1912 жылы Троицкідегі Ахун Рахманқұли медресесіне түседі, бірақ мұнда бір жылдай оқыған ол өкпе ауруының зардабынан оқудан шығып қалады. Торайғыров енді медреседе оқуды қойып, орысша оқу іздейді, қала маңындағы елде жаз бойы бала оқытады. Осы кезден ақыңдыққа ден қойып, «Оқып жүрген жастарға», «Тәліптерге» («Шәкірттерге»), «Ендігі беталыс», «Оқудағы мақсат не?», «Анау-мынау», «Мағынасыз мешіт», «Жарлау», «Досыма хат», «Шығамын тірі болсам адам болып», «Түсімде», «Жазғы қайғы», «Қымыз», «Кешегі түс пен бүгінгі іс», т.б. өлеңдерін, «Зарландым» атты ұзақ очеркін жазды. Осы тұста «Қамар сұлу» романын жазуды бастады.

1913 жылдың күзінде Троицкіге қайтқан Торайғыров «Айқап» журналына жауапты хатшы болып жұмысқа орналасып, «Өлең һәм айтушылар», «Ауырмай есімнен жаңылғаным», «Қазақ тіліндегі өлең кітаптары жайынан», «Қазақ ішіңде оқу, оқыту жолы қалай?», т.б. әңгіме, мақалаларын осы журналда жариялайды. Журналда аз ғана уақыт қызмет еткен ақын 1914 жылы жазда туған елі Баянауылға оралады.

Answer 2

Ақынның өмірбаяны:

Сұлтанмахмұт Торайғыров — Қазақстан тарихының ең танымал мақсатты ақындарының бірі. Ол қазақ халқының мойындаушысы, басқарушысы, сырласпендісі, жазушысы, ақынсы, жасырсы, көзқарасы болып табылады.

Сүйікті өмірі: Сұлтанмахмұт Торайғыров 1893 жылы қазақ ханатында туған. Сабақ алушы, жауапты жұмыс істейтін елдіктерінің сенімді жастарының бірі. Ол өзінің өмірінде қазақ халқының азаттығы үшін керісінше жұмыс істеді.

"Шәкірт ойы" - бұл Сұлтанмахмұт Торайғыровтың өмірінде жазылған қайғылары мен жасаған ісінің талдарын сарын жатқан әңгіме. Осы әңгіме ақынның қазақ халқының азаттығы үшін алғаш рет өткен шақырымдарын жаттығу және қасымды қылуын сипаттайды. Әңгімеде Сұлтанмахмұт Торайғыров қазақ халқына қастарылары мен жасаған істері үшін таңбалау жасайды.

Сұлтанмахмұт Торайғыров - бұл Қазақстан тарихының жоғары рет жазылған қайғылары мен қасымды істері бойынша атап алған ақын және мойындаушы. Оның "Шәкірт ойы" ақынның өмірінің жарылысы мен азаттығы үшін керісінше таларын жаттығу әңгімесі ретінде байланыстырылуы мүмкін.