Question

5-тапсырма. Мәтінді оқы. Мәтінде аталған құстардың атауын теріп жазып, сипаттап айт. Мәтіннен тұрлаулы және тұрлаусыз сөйлем мүшелерін тап.Баласы: - Әке, сіз маған жерімізді мекендейтін құстар туралы айтыпберіңізші.Әкесі:Сен де құстардың досы бол!(Сұхбат)Айтайын, балам. Ұмытып қалмас үшін дәптеріңе жазыпал. Білгенімді айтайын. Оларды мекендейтін жерлеріне қарай бірнешетопқа бөлуге болады. Алдымен көбінде өзен-көлдерде, теңіздерде тіршілікететін су құстарын атайық. Олар: аққу, қарақy (оның түсі қара, тұмсығықызыл болады), қоқиқаз, қаз, үйрек, шүрегей, бірқазан, аққұтан,көкқұтан, жылқышы, бұлдырық, қасқалдақ, шағала, балықшы т.б. Түзқұстарына дуадақты, тырнаны, саралақазды, безгелдекті, бозторғайды,қараторғайды, құладынды, жалбағайды, қарға-сауысқанды жатқызуғаболады. Көбінде таулы жерді ұлар, саралақаз, кекілік, бөдене, құр, шілсияқты құстар мекендейді. Әрине, біз еске сақтауға жеңіл болсын дептоптағанымызбен бұлардың біразы далалық жерлерде де, ормандарда да,тауда да тіршілік ете береді. Ал енді қыран құстар деп топтайтын болсақ,оларды қасқырға түсуден де қаймықпайтын бүркіт батырдан бастайық.Әрі қарай лашын, сұңқар, қаршыға, жапалақ, тұйғын, қыранқара, үкі,ителгі, қырғи деп тізе беруге болады. Осыларды дұрыстап біліп алсаң,кейін толықтыра бересің ғой. Аталғандардың ішінде «ҚазақстанныңҚызыл кітабына» енген құстар да бар. Оны өзің кейін біліп аларсың.Баласы: Рақмет, әке! Шынымен жаттап алмаса, бәрін бірдей естесақтау қиын екен.Әкесі: – Жаттап алсаң, тіпті жақсы, алайда құстардың аттарын білуаз, әрқайсысының түр-түсін, бір-бірінен айырмашылығын, ерекшелігінбіліп, оларға қамқорлық жасай біл. Сонда сен де құстардың досы болааласың.ПІ(Кәдірбек Сегізбайұлы)​

Answer 1

Ответ:

Аққу, қарақу

Объяснение:

кекілік, бөдене, құржалбағайды, қарға-сауысқандықараторғайды, құладынды,саралақазды, безгелдектіқұстарына дуадақты, тырнаны,кекілік, бөдене, құр, шілұлар, саралақазқарға-сауысқандықараторғайды, құладынды, жалбағайды,

Answer 2

Мәтінді оқудан кейін, аталған құстардың атауын теріп жазу және сипаттау өтінемін:

1. Аққу - Ақ салықты, тұмсығықызыл құст.
2. Қарақы - Қара тұмсығықызыл құст.
3. Қоқиқаз - Жапалақ жауынгер.
4. Қаз - Ұқсас сырттай жататын тырнаны.
5. Үйрек - Қошақты қараторқыш құст.
6. Шүрегей - Көркем жапалақтар.
7. Бірқазан - Көк жататын кайратты құст.
8. Аққұтан - Ақ салықты кішкене жүрген құст.
9. Көкқұтан - Көк салықты құст.
10. Жылқышы - Тастық қараторқыш.
11. Бұлдырық - Ұлы жауынгер.
12. Қасқалдақ - Қасқақты тауларда мекендейтін құст.
13. Шағала - Тастық жауынгер.
14. Балықшы - Су ішкіші құст.

Сондықтан, мәтіндегі тұрлаулы және тұрлаусыз сөйлемдерді табу үшін кейбір жауаптар:

Тұрлаулы сөйлемдер:

1. Әке, сіз маған жерімізді мекендейтін құстар туралы айтып беріңізші.
2. Әкесі: Сен де құстардың досы бол!

Тұрлаусыз сөйлемдер:

1. Айтайын, балам.
2. Ұмытып қалмас үшін дәптеріңе жазып ал.
3. Білгенімді айтайын.
4. Оларды мекендейтін жерлеріне қарай бірнешетопқа бөлуге болады.
5. Алдымен көбінде өзен-көлдерде, теңіздерде тіршілік ететін су құстарын атауық.

Бұлармен мәтіндегі тұрлаулы және тұрлаусыз сөйлемдерді анықтауға жарияланыңыз.