Question

Шешені, қоғам қайраткері. Ұлы жүздің 37. Мәтінді оқы.қазақ халқының атақтыТөле бидептөбе биі. Төле би оқыған, сауатты, жас-тайынан халқының ақындық-шешендікөнерінен тәлім алған. Ол 15-20 жасындабилікке араласып, әділдігімен, шешен-дігімен елге танылады. Төле би Ортажүздің биі Қазыбек бимен, Кіші жүздіңбиі Әйтекемен бірге әз Тәукенің бас-ты кеңесшісі болды. Оның атымен байланысты толыпжатқан нақыл, мәтел сөздер халық арасына кең тараған.Тойшыбек Иінцлы• Төле бидің кім екенін айт.• Ол билікке неше жасынан бастап араласты?• Төле би кімнің кеңесшісі болды?• Төле бидің қандай нақыл сөздерін білесің?• Төле би хан болды ма?• Мәтіннен тірек сөздерді тауып көр.ан38. Батаны жатқа жаз.Бір үйдің баласы болма,Көп үйдің санасы бол.Бір елдің атасы болма,Бар елдің данасы бол!Бір тонның жағасы болма,Көп қолдың ағасы бол!Төле би• Батадағы әр сөйлемнің мағынасын топта талқыла.• Қарамен жазылған сөздердің мағынасын сөздік арқылыаныкта.​

Answer 1

Ответ:

Төле Әлібекұлы (1663 – 1756) – қазақтың қоғам қайраткері, шешен, Ұлы жүздің бас биі, Қазыбек, Айтеке бидің қолдауымен үш жүзге төбе би болып сайланған. Артында "бүтін билікке Төле би жеткен" деген сөз қалған тарихи тұлға. "Жеті жарғыны" жасаушылардың бірі. Әлібекұлы Төле бидің атасы Құдайберді би Есім хан мен Тұрсын хан егесі кезінде Есім ханды қолдаған (Қазыбек бек Тауасарұлының "Түп-тұқияннан өзіме дейін" кітабынан). Яғни Есім хан тұсындағы, халық аузында "Есім ханның ескі жолы" атанып кеткен қазақ халқының заңдар жинағын құрастыруға қатысқан билердің бірі деп айтуға толық негіз бар

Answer 2

Төле би, қайраткердікін құрметтейтін, Улы жүздің 37. мәтінін оқыған, Казақ халқының атақты Төле бидептөбе болған, сауатты, жас-тайынан халқының ақындық-шешендікөнерінен тәлім алған адамды сипаттау үшін пайдаланылатын сұрауларды жауаптарым:

1. Төле бидің кім екенін айт.

   • Төле би, Әбілмұжан Тойшыбекұлы Шешені екен.

2. Ол билікке неше жасынан бастап араласты?

   • Төле би 15-20 жасы араласып, әділдігімен, шешен-дігімен елге танылады.

3. Төле би кімнің кеңесшісі болды?

   • Төле би Ортажүздің биі Қазыбек бимен, Кіші жүздің биі Әйтеке бимен бірге әз Тәукенің бас-ты кеңесшісі болды.

4. Төле бидің қандай нақыл сөздерін білесің?

   • Мәтінде Төле би туралы нақыл сөздер жоқ, ал оның шешендіктері, жұмысы мен жасалатын іс-әрекеттері туралы айтылған.

5. Төле би хан болды ма?

   • Мәтінде Төле биның хан болғаны туралы айтылмайды.

Текстің басында берілген сөздердің мағынасын айтып берейім:

• "Батадағы әр сөйлемнің мағынасын топта талқыла" - Мәтіндегі сөйлемдердің мағынасын тексеру және талқылау мақсатында барлық сөйлемдерді талқылау.

• "Қарамен жазылған сөздердің мағынасын сөздік арқылы анықта" - Мәтіннің мағынасын белгілеу үшін мәтіндегі сөздерді сөздік арқылы талқылау.

Бұл сіздің сұрауларыңың жауаптарынан тыңдап алу үшін пайдаланылады.