
Сынып жұмысы Төл сөз және төлеу сөз дегеніміз не? мысал келтір. 2 сөйлем құра.жауап беріндерш
лайк пен падписка сыйлыйм 5 бал

Ответы на вопрос

Ответ:
Төл сөз дегеніміз жазушының сөзіндегі біреудің өзгертілмей берілген сөзі.
Төлеу сөз деген жазушының біреудің сөзінің мазмұнын сақтап,бірақ өз сөзімен өзгертіп берген сөздер.
Мысалдары:
1. Абай былай деген:"Атаның баласы болмайды, адамның баласы бол".
Абай атаның баласы емес адамның баласы болу керектігін айтқан.
2."Абайдың Қара сөздерін оқыдың ба?"-деді Омар маған.
Омар менен Абайдың Қара сөздерін оқып-оқымағанымды сұрады.



Ответ:
Төлеу сөз- көркем шығармада кейіпкердің сөзін айтылған қалпын сақтамай, тек мағынасын ғана жеткізетін сөздер. Мысалы, "Абай жолы" романында М.Әуезов Самалбек тілмәштің Абайға айтқан сөзін былай жеткізеді:
"Оның жалғыз білгенім сол деп айтқаны: алысып жатқан екі жақ бірдей Абайды тыңдау қажет десті, бірақ олардың ішінде, арғы ниетінде қандай байлау бар екенін Самалбек білмейді. Оның ойынша, Абай не қыларын өзі жақсы аңғаратын болар. Және сол өзіне лайық көрінген дағдылы жолмен куәлік айтқаны Абай басына лайық болар" дегендей кеңес тәрізді сөз айтып бітірді"
Төлеу сөз – бөгде сөздің өзгеріске ұшырап, тек мазмұны сақталған түрі. Автордың өзге біреудің сөзін өз тарапынан өзгертіп беруін төлеу сөз дейміз. Мұндайда біреудің сөзінің не туралы айтқаны, негізгі ойы сақталады да, оған тән басқа ерекшеліктер: ритмика-интонациялық бояуы мен кей сөздердің грамматикалық тұлғалары өзгертіліп пайдаланылады. Төлеу сөзде бөгде сөздің тұрлаулы мүшелері жойылып, автор сөзінің тұрлаусыз мүшелеріне, яғни бастауышы ілік септікті анықтауышқа, баяндауышы табыс не барыс септікті толықтауышқа айналады. Сонымен қатар жақ өзгеріске ұшырап, бір жақтың орнына басқа бір жақ қолданылады. Автор сөзіндегі “де” етістігі түсіп қалып, оның орнына басқа етістіктер қолданылады.
Мысалы, Әлі бұл өңірде көктің шабан тебіндеп келе жатқанын, қыс ызғарының әлі түгел айығып болмағанын әңгіме қып отырды (М.Әуезов). Елеусіз көлдің не себепті Қызылкен атанғанын сұрады (Т.Әлімқұлов).



Сынып жұмысында "төл сөз" дегеніміз, бір сөйлемде белгіленген жазбаларды, сөйлемді түзету үшін пайдаланылатын сөздерді жазу мағынасына келеді. "Төлеу сөз" дегеніміз, сынып жұмысында көрсетілген жағдайда кіріс жасау үшін пайдаланылатын сөздерді таңдау мағынасына келеді.
Мысалды келтірейік:
Төл сөз: Кітап, қалам, стол, компьютер, сабақ, студент.
Төлеу сөз: Оқу, жазу, жұмыс істеу, жаттығу, келесі сабаққа кіру.
Енгізіп жатқан сөздердің бірімен 2 сөйлемді құрастырып жазу:
- Оқушы кітапты оқу үшін ашты.
- Оқушы оқушылықтарды үйрету мақсатымен мұғалімге қызмет етуге жаттығу жасауда.
Лайк және падписка сыйлығы жоқ, бірақ сізге мақсатты жауап беру мен 5 бал ұсынамын! Қажетті сұрауларыңыз болса, әрқашан сізге көмек көрсету үшін жайлы сұрау жасаңыз.


Похожие вопросы
Топ вопросов за вчера в категории Қазақ тiлi
Последние заданные вопросы в категории Қазақ тiлi
-
Математика
-
Литература
-
Алгебра
-
Русский язык
-
Геометрия
-
Английский язык
-
Химия
-
Физика
-
Биология
-
Другие предметы
-
История
-
Обществознание
-
Окружающий мир
-
География
-
Українська мова
-
Информатика
-
Українська література
-
Қазақ тiлi
-
Экономика
-
Музыка
-
Право
-
Беларуская мова
-
Французский язык
-
Немецкий язык
-
МХК
-
ОБЖ
-
Психология
-
Физкультура и спорт
-
Астрономия
-
Кыргыз тили
-
Оʻzbek tili