Question

Буынның түрлерін ата, мысал келтір помогите

Answer 1

Ответ:

Қазақ тіліндегі буын түрлері.

Буын - сөзді айтқан кездегі дауыс толқыны. Буын сөздегі дауысты дыбысқа негізделеді. Яғни сөзде қанша дауысты дыбыс болса, сонша буын болады.

Дауысты дыбыстардың жуан,жіңішкелігімен байланысты буындар жуан және жіңішке болып та бөлінеді. Сөйтіп, айтылғанда үзіліп - үзіліп шығатын, құрамында дауысты дыбыстың қатысымен бөлініп айтылатын сөздің бөлшегі буын деп аталады. ба-ла-лар, ә - ке, а - та, ат - ты.

Қазақ тілінде дауысты дауыстар мен дауыссыз дыбыстардың алмасып отыруына байланысты буын үш түрге бөлінеді:

1. Ашық буын дауыссыздан басталып, дауыстыға аяқталады немесе дауыстыдан басталып дауыстыға дыбысқа бітеді. Мысалы: а-на, ә-же, қа-ла, да-ла, ба-ла, а - та, а - па, қа - ла т.б.

2. Тұйық буын дауысты дыбыстан басталып,дауыссыз дыбысқа аяқталады.Мысалы: ас-та-на, ек-пін, ек-ше, ар-шы т.б.

1 - буында: ат, ет,от,ант, өрт.т.б.

2 - буында: ки - ік, ти - ін т.б.

3 - буында: тұң – ғи - ық, а – қи - ық т.б.

4 - буында: әдеби - ет, мәдени - ет т.б.

3. Бітеу буын дауыссыз дыбыстан басталып, дауыссыз дыбысқа аяқталады. Мысалы: бал -шық, бат - пақ, бөл - шек, таң - дау, сақ - тау, көк - тем, жар -ғақ,бал – дыр - ған, бал –мұз - дақ,бір – лес - тік т.б.

Answer 2

Бұларға бірнеше мысалдар:

1. Жандар түрі:

   • Адам жандары
   • Табиғат жандары
   • Кешкі жандары

2. Өсетінділер түрі:

   • Ағаштар
   • Жасыл тас
   • Сулар

3. Табиғаттық өсетінділер түрі:

   • Жануарлар
   • Өсімдіктер
   • Микроорганизмдер

4. Тараулар түрі:

   • Жеңіл таразылар
   • Ілмек таразылар
   • Абайсыз таразылар

5. Балықтар түрі:

   • Шөлдергеулер
   • Сазандар
   • Көктемдер

6. Ақ жасаулар түрі:

   • Жерлік жасаулар
   • Сулык жасаулар
   • Кешкі жасаулар

7. Ауыл шаруашылығы түрі:

   • Таразылардың шаруашылығы
   • Жөнелушілердің шаруашылығы
   • Өнеркәсіптік шаруашылығы

8. Елдер түрі:

   • Азия елдері
   • Еуропа елдері
   • Америка елдері

Өзара айырмашылықтарға сай, бұл тек бірнеше айырмашылықтарын көрсету үшін болып табылады. Тағы да түрлер бар, бірақ мындайларды көрсету үшін мәліметтерді қосу керек болады.