Question

Бумын қағаны туралы мәліметКөмектесіңдерші​

Answer 1

Ответ:

Бумын (кытай жазбаларында Ту-мынь кахань) (т.ж.б. — 553 ж.) — Түрік қағандығының негізін қалаушы қаған (542 - 553 жж. билік еткен), Ашина тайпасынан шыққан. Ашина тайпасы VI ғасырдың ортасына дейін жужандардың қоластындағы Темір кенін өндіріп, соларға қару-жарақ соғумен айналысатын бодан ел болған. Түркілердің басшысы болған әкесі өлгеннен кейін, VI ғасырдың ортасынан бастап мұрагерлік жолмен Бумын таққа отырады. Қытай жазбаларында Тумын қаған, түркі ескерткіштерінде Бумын қаған деп атайды. Бумын қаған түркілердің басын біріктіріп, Түрік қағандығын құрады. Бумынның тұсында түркілер әскери жағынан күшейіп, Қытайдың Чжоу мемлекетімен сауда қатынасын орнатады. 545 жылы Вэй империясы оларды мойындап, елші жібереді. 546 жылы Тұрфандағы телілердің бір бөлігін бағындырады. 552 жылы Бумын қаған бастаған түрік әскерлері жужандармен соғысып, жеңіске жетеді. Осыдан бастап түркі жұрты Алтай өңіріндегі солтүстік қыр өлкесінің қожасына айналады. Бумын қаған «елхан» лауазымын алған соң көп ұзамай қайтыс болады. Таққа баласы Қара Ыссық хан келеді.

Answer 2

Бұмын қаған, XІ-ХІІ ғасырларда Қытай мен Батыс Түрік далалары арасында оқиғалармен толтырылған тарихи жекеостық фигура болып саналады. Онда, тұрғындарымен бірге Қытай жоқарысында орналастырылған Түрік дала қағанатын құрды. Бұмын қағандық жерді басқарып, орта азиялық кездесті қағанаттық халықтарды біріктірген және оның ішінде алты жүзді оқиғаларды біріктірген қазіргі Қытайның билікке жеткізуіне мүмкіндік берген. Бұмын қағанның мемлекеттерді біріктіру, қасиеттерді қорғау мен қоршау, тіл саясаты, жүйелі өнеркөңілдер мен ой-шаруашылықты жылжу мәселелеріне жазылған ірі сияси, әділеттік, экономикалық және медициналық жоспарларды мазмұндайды.

Сізге көмектесу мәліметі қандай көмек керек болса, соны өзгертуге дайын боламыз.