Question

Оғыз мемлекетінің құрылуы мен жер аумағын анықтайды​

Answer 1

Ответ:

Оғыз мемлекеті (IX ғасырдың соңы— XIғасырдың ортасы). IX ғасырдың ортасында Сырдарияның орта және төменгі ағысында, сонымен қатар Батыс Қазақстанды да қосып алатын территориясында оғыз тайпаларының саяси бірлестігі құрылды. «Оғыз» деген терминнің этимологиясы әлі де анықталмаған. Алайда "оғыз" сөзінің пайда болуы туралы әр түрлі пікірлер жоқ емес. Кейбір ғалымдар "уыз" сөзінен шықты десе, екінші біреулері "садақтың оғы" деген сөзден пайда болған дейді. Ал үшінші бір ғалымдар "өгіз" деген тотемдік сөзден пайда болды деп дәлелдеуге тырысады. Махмуд Қашқари, әл-Марвази еңбектерінде, оғыздарға жататын руларды атап кеткен: қынық, баят, язғыр, имур, қарабулақ, тутырка, т.б. Оғыздар 2 экзогамды фрактриядан құрылған. Бұлар — боз оқ және үш оқ (учук). VIII ғасыр ортасында түргештер мұрасы үшін қарлұқтармен болған күресте оғыздардың едәуір бөлігі Жетісуды тастап, Шу алқабына кетеді. Осы жерде олардың «Көне Гузия>> деп аталатын ордасы болды. IX ғасырдың бас кезінде оғыздардың көсемі қарлұқтармен, қимақтармен одақтасып, кангар-печенег бірлестігін күйретеді, сөйтіп Сырдың төменгі жағы мен Арал өңірі мен даласын басып алады. IX ғасыр соңында олар хазарлармен одақ құрып, печенегтерді жеңеді де, Орал мен Еділ арасын қол астына қаратады.

Answer 2

Кешеңнен бері Қазақстан Республикасының (Оғыз мемлекеті) құрылуы мен жер аумағы туралы ақпарат көлемли өзгешеуіштерге байланысты. Ағыз мемлекетінің кейбір маңызды ақпараттарын сізге бере алмаймын, бірақ осы аймақтағы білімім бойынша бірнеше қазіргі жағдайды сипаттауға болатын ақпаратты білдіремін.

Сонымен қатар, жер аумағы деңгейіне қарай, Оғыз мемлекеті өз жері, табиғаты, климаты мен топографиялық шаралары бойынша өзгешеулерге ие. Мемлекеттің территориясы жер аумақтың көлемі мен бет жері бойынша айналдыруларына байланысты анықталады. Бұл ағыз мемлекетінің кешеңнен бері аудандарының, қалаларының, селосоздарының және жерлерінің ауқымын білдіреді.

Сізге болатын кейбір жергілікті білу үшін Қазақстан Республикасының жергілікті мәліметтер агенттігінің (Казгеоинформ) веб-сайтында немесе мемлекеттік архивлерде жергілікті карталар мен ағзалар ақпараттарын табу мүмкін:

• Қазақстан Республикасы Территориялық Бақылау және Жергілікті Берекелу Комитеті (Казгеоинформ) веб-сайты: https://www.kazgeoinform.kz/

Кем дегенде, жергілікті ақпарат жасалған басқа ресурстардан де алу мүмкін. Мемлекеттік мәліметтер агенттігінің жергілікті агенттігі, статистикалық агенттіктер, экологиялық агенттіктер және геологиялық агенттіктер ұйымдарының официалды веб-сайттары арқылы ақпарат алу мүмкін.

Егер сізге анықтамасаңыз, өз болғандығым бойынша көмек көрсету үшін дайын осы мәтінні толтырып жіберген дептеуді қолдануыңыз мүмкін.