Question

Суроолор жана тапшырмалар: 1. Литосферанын түзүлүшү кандай, анын плиталарынын чек арала- рында кандай кубулуштар бар? 2. Сейсмикалык алкактардын жер бетинде жайгашуу озгочолуктору кандай? 3. Жер кыртышынын түзү- лүшүнүн картасы менен эмнелерди аныктоого болот? 4. Жер бети- нин кайсы тарабында жаңы океандар жана материктер пайда болу- шу мүмкүн?​

Answer 1

Казақша жазып бере аласызба? Түсінбей отырмын 55

Answer 2

1. Литосферанын түзүлүшү кайгылуу процесс болуп, анын плиталары дүйнө жүзүндө жолу боюнча жогорулашып, айрым чектерге кубулуштуруу жолу боюнча бир мезгилге барат. Эми, плиталар кандай жапайылып жайгашкан чектер боюнча кубулуштуруу жолу боюнча аткаруу да жашырыктуу созулган. Кейбир плиталар бир-бирине кандай кубулушка катар жол көрсөтө алат, бул жер кызматында сейсмикалык катарлардын билдирүүчүдөрдүн жеткизген иштеген эсеби алаканын берет.

2. Сейсмикалык алкактардын жер бетинде жайгашуу озгочолуктору болушу сейсмизм (сейсмология) иликтешет. Сейсмикалык алкактардын жердик озгочолуктору жайгаштыруу кайчанын боюнча жердик орто кучтар менен катарланып жатат. Бул озгочолуктор менен айрым жер таразылардын аралыктары бойчо ачылып, жайгашат. Ошол бир жердик озгочолукту жаратат.

3. Жер кыртышынын түзүлүшүнүн картасы жерин түзүлүшүнүн биринчи дайымы менен жолугун байланышып берет. Бул картада жерин түзүлүшү жөнүндө таратылган жайгашкан жана толконун жана талыптын ошондой кең каратат жерин аркылы чонучу катарда жарап, алтын аралдарда жана плиталардын чек чакыларында жайгашкан жаткан акчалар жана жолдор көрсөтүлөт.

4. Жер бетинин кайсы тарабында жаңы океандар жана материктерди жаратуу мүмкүн. Океандар кайсы тарабында материктен ачылган кезде, океан түзүлүшү менен байланышат. Ошондой болгон, жер бетинин кайсы тарабы кеңешип, жеңиш кирет тарабына жаратса, жаңы океандар пайдаберет. Материктердин жаңынан пайда болушу мүмкүн, агымдын жериндеги тектоникалык жаңылоо жолунун байланышып келиши аркылы болот.