Question

Балқаш көлінің географиялық орны​

Answer 1

Ответ:

Балқаш көлі Оңтүстік-Шығыс және Орталық Қазақстан шөлейттерінің орталығындағы тектоникалық қозғалыстан пайда болған қазаншұңқырда орналасқан. Ол соңғы төрттік мұздану кезеңіндегі ертедегі Балқаш-Алакөл су қоймасының бір бөлігін қамтиды. Соңғы геологиялық периодта оның батыс және солтүстік-батыс жағалауының біртіндеп төмен түсуі, ал солтүстік-шығыс жағалауының көтерілуі байқалады. Соған байланысты көлдің батыс және солтүстік-батыс жағалауы ингрессиондық, ал солтүстік-шығыс бөлігінің жағалауы регрессиондық сипатта болып келеді.

Балқаш көлі үш табиғи ауданмен шекараласады. Көлге солтүстігінен Қазақтың ұсақ шоқысы және Орталық Қазақстан жазықтығы, оңтүстігінен Оңтүстік-Шығыс Қазақстанның құмды жазықтығы келіп тіреледі.

Балқаш көлінің су жинау алабының ауданы 413 мың км2. Алаптың көп бөлігі (353 мың км2) Қазақстанда орналасқан, Іле өзенінің жоғарғы бөлігі Қытай Халық Республикасында жатыр. Алакөл жүйесі көлдерінен бөліп тұратын су айрығы сызығы биіктігі 400 м болып келетін Балқаш және Сасықкөл көлдерінің арасынан өтеді.

Балқаш көліне негізінен 5 өзен құяды, олар: Іле, Қаратал, Ақсу, Лепсі және Аягөз. Бұлардың ішінде Іле, Қаратал, Ақсу және Лепсі өзендері сулары Тянь-Шан тауларынан, ал Аягөз өзені Тарбағатайдан және Шыңғыз тауынан қалыптасады. Іле Батыс Балқашқа, ал қалғандары Шығыс Балқашқа құяды.

Солтүстіктен Балқашқа Мойынты, Тоқырауын және Бақанас өзендері жақындайды, бірақ көлге жақындағанда сулары тартылып қалады. Тек Тоқырауын жекелеген суы мол жылдары біршама суын Балқаш көліне жеткізеді. Басқа қалған кішігірім құрғап қалатын өзендер Балқаштың оңтүстік-батыс және батыс жағалауына құяды

Answer 2

Балқаш көлі Казахстан және Қырғызстан өңірлерінің шекарасында орналасқан, Ежелден бері бір ғасырдан астам бірінші қабатты су жері болған көл. Оның географиялық орны шетелдік Казахстанда орналасқан, оған көшпелі жерлер қосылған жерлерден құралған. Балқаш көлі көлемі бойынша Қазахстандағы екінші, Қырғызстандағы бірінші қабатты су жері болып саналады. Оның жер ауқымы 16,400 шаршы км дейін өзгермейді және оның орта көлінің қарасыздығы көлемі 104,000 км² бойынша. Балқаш көлі батыс және шығыс қырғыздары арасындағы шекаралармен бөліседі. Енді Балқаш көлі осы батыс бөлігінде орналасқан және оған қосымша су тармағы кіреді. Балқаш көлі абыройлаумен, ауасында қораптанады және оған абыроймен таптыра алады.